YAKINDA: Zaman Geriye Gidebilir mi?
By Editorden on Eyl 1, 2010 in Bilim, bilimcilik, Felsefe, Kâinat, Zaman Nedir?
“…Mekanik Zaman’ın tanımını ilk defa Newton Principia adlı kitabında verdi: Newton’a göre Zaman homojen bir biçimde akıyordu. Evrensel bir Mutlak idi. Cisimlerin uzay içindeki hareketleri peş peşe gelen anlardaki konumları olarak tarif edildi. Güzergâh hesaplamalarında Zaman dinamiğin dışında bir parametre olarak görünür. Geçmişten geleceğe doğru akan, homojen, mutlak… Fakat ne gariptir ki Newton’un formüllerini kullanarak hem geçmişe hem de geleceğe doğru “gitmek” mümkündür. Çünkü Zaman’ın [formül içindeki] yönünü değiştirseniz dinamiğin temel kanunları bozulmaz.
Bu matematiksel yönteme göre geçmişten geleceğe yönelik her değişim ve dönüşüm tersinin de varlığını peşinen kabul eder. Yani tabiat her yaptığının tam tersini aynı süreç ile yapabilir. Newton’un üzerinde çalıştığı fizikî olaylar (sürtünme ihmal edilirse) gerçekten de ters çevirilebilir. Newtoncu Zaman ne yaratır ne de yok eder. Sadece olup biten şeylere bir tempo tutar ve güzergâhları işaretler. Vasıfsız, pütürsüz, bütün anların birbirinin aynı olduğu bir zaman.
Kant daha sonraları bu Zaman-Mekân çerçevesiyle çerçeve içindeki olayların ayrıştırılmasından istifade edecektir. Kant’a göre Zaman-Mekân insan algısına göre a priori şekillerdir ve tecellîlerin anlaşılması imkânını koşullandırır.
Newtoncu kanunların geri çevirilebilirliği 19cu asırda tam bir skandal olarak değerlendirildi. Özellikle Ludwig Boltzmann, Willard Gibbs, Ernst Zermelo, Joseph Loschmidt, ve daha sonraları Ilya Prigogine. İlk bakışta fiziksel olayların bir film gibi geriye sarılması insana saçma gelmez belki. Ama 19cu yüzyıl başında Sadi Carnot ısının mekanik enerjiye dönüşümünün tek yönlü (Sıcaktan soğuğa doğru) olduğunu ispat etti. 1824’te yayınlanan “Ateşin hareket ettirici gücü üzerine düşünceler” (Réflexions sur la puissance motrice du feu) isimli çalışması termodinamiğin ikinci ilkesinin bir taslağını içerir ki son hali 1865’te Rudolph Clausius tarafından verilmiştir…”
11 Yorum
Yazan:ibrahim kap Tarih: Eyl 3, 2010 | Reply
Evet yazı için sağol ama biraz araştırma yapsaymışsın teşke.İlk önce zamanı biz insanlar uydurdu bazıları aya bazıları güneşe bazıları ise yıldızlara göre einstein’a göre ise saat kulesine göredir 🙂 şöyle einstein bir gün otobüse binmiş otobüsle giderken arkasına bakmış ve saat kulesini görmüş otobüs uzaklaştıkça saatin hareketlerini göremez olmuş ve demiş ki eğer ben ışık hızında hızlı ilerlersem zaman durur ışık beni yakalayamaz çünkü insan için zaman ışıkla sınırlıdır ve haklıdır evet eğer birisi ışık hızından hızlı gidiyorsa zamanı sınıflandıramaz mekan kaybolur bu yüzden E=mc^2…Şimdi bu zamanın geri gitme olayı şöyle bir ip alalım ve bunu bir çubuğa saralım 🙂 zamanda geri gitmek demek bu sardığımız ipi çözmek demek ise ipi sararken harcadığımız enerjiyi kim telafi edecek bana bakma ben yapamam:) yani olay şudur ışık aslında elektronlardan oluşan bir kümedir herşeye çarpar hatta biz bunlardan enerji bile elde ediyoruz LED(light emmited diot)güneş panelleri felan bunlar çarptıkları nesnelerden yansırlar fakat enerjilerinin bir çoğunu kaybederler geri çok az da olsa bir süzme kalır işte bu süzme evrene yayılır ses de böyledir gözümüz bu yansımaları algılayabildiği için cisimleri net görür işte bu nedenden dolayı yakın geçmişimizde olan her hangi bir olayı bu süzmeleri toplayarak görebiliriz mesala uzaydan NASA nın bulduğu ilk ses süzmesi hitlere aittir… bunuda hiç bir enerji yok olmaz ilkesine göre yapıyoruz şimdiye kadar hep doğru çıktı aksini ispatlayan nobel alır hiç bir şey yok olmaz eğer birisi çıkıp uzayda bulunan ışık süzmelerini sınıflandırabilirse 5000 yıl önceyide görürsün fakat bir cismin yada bir kişinin geçmişe gitmesi imkansızdır gelecek tartışılır??? gördüğün gibi zamanı biz belli bir odak noktası almadan sınıflandıramıyoruz x eksenindeki 0 noktası gibi bir şey bu aslında uzayda zaman yoktur aslında zaman insanların ihtiyaçlarını işlerini kolaylaştırmak için yapılan bir ölçüm aletidir işte einstein dahihane çözümü ile insanlar evrendeki zamanı ışıkla sınıflandırmışlardır…
Yazan:süperego Tarih: Ara 9, 2010 | Reply
ibrahim beye katılıyorum.bende zamanın aslında olmayan bir olgu olduğunu düşünüyorum.bence aynştaynın(okunduğu gibi yazdım)en büyük yanlışı zaman konusunda yaptığı tespitler.bana çok saçma gelen,ışık hızı ile gidersek zamanın yavaşlayacağı ve sonra geriye gideceği tezi.sınır neden ışık hızı.ışıktan çok daha hızlı gidilirse ne olur.yada zamanı ileri sarmak için ne kadar çok yavaş hareket etmemiz gerekli.birde zamanın ölçülmesi çok saçma.yani bildiğimiz saatler gerçekte zamanı mı ölçer.bence hayır.dijital bir saat zaman hızlı aksada yavaş aksada aynı değerleri ölçer.aksi çok saçma olur.çünkü zaman saatin içinden akıp geçmiyor ki onu etkilesin veya saat onu ölçebilsin.
Yazan:ersin ertuzan Tarih: Ara 9, 2010 | Reply
halk isterse gider
Yazan:Cengiz Cebi Tarih: Ara 10, 2010 | Reply
Zaman ne ileri gider ne de geri.
Zaman zaten ‘gitme’nin bir diğer adı.
Gitmenin ileri ya da geri gitmesi de anlamsız bir şey.
Yazan:oktay Tarih: Şub 2, 2011 | Reply
zaman durmaz düşünce hızı değişir örneğin elektronların gezegen olduğunu farzedersek üzerinde yaşayanlar bizim 1saniyemiz içinde onlar 5milyar yıllık düşüce yaparlar dünyamızda örnekler var arının kanat çırpış hızı kartalınkine nazaran çok hızlıdır düşünce hızıda büyklüğe göre değişir biz atomları normal güneş evresindeyken görüyoruz stroskop etkisi çünkü normal güneş evresi en uzun evre pikap stroskobu gibi zaman var olan bir nesne değildir bir kavramdır tüm maddee yok edilince zamamanın sadece fonksionu ölür
Yazan:oktay Tarih: Şub 3, 2011 | Reply
zamanda seyahat sadece geriye doğru yapılabilir örneğin bir yıldızın 100 bin sene önceki durumunu görmek için 100bin senede ışığının ulaştığı noktatada bulunmak yeter bizim güneşin 100bin sene önceki durumunu görmek için ığığının 100bin senede ulaştığı noktaya ışıktan 100bin kat daha hızlı giden bir gemiye teleskobumuzla binip o noktaya 1 senede ulaşarak 100bin sene önceki ışımayı görebiliriz
Yazan:oktay Tarih: Şub 3, 2011 | Reply
zamanda ileriye gidilebilir olması için geleceğin şu anda oyun gibi oynanıyor olması gerekir henüz oynanmamıış bir oyunu ALLAH tarafından önceden yazılmış olsa bile nasıl görebiliriz levhi mahfuzu en iyi okuyan israfil a.s. kürsüye çıkıp okuduğunda zaman hangi zaman tüm yazılı olan sonuna geldiği zamandamı yoksa diğer meleklere oyun boyunca kılavuzluk içinmi??
Yazan:soner özdağlı Tarih: Ağu 24, 2013 | Reply
arkadaşlar zaman artık geri gidiyor.uzay artık küçülüyor. acaba ne kadar zamanımız kaldı ki….
Yazan:İbrahim KAP Tarih: Ağu 26, 2014 | Reply
Lucy filminde benim zamanla ilgili derin düşüncelerim kullanılmış 😀 telif hakkı istiyorum 🙂
Yazan:ismail Tarih: Nis 24, 2016 | Reply
Eğer geçmiş zamana gidilirse şu an ki zaman da geçmiş bir zaman olmaz mı?
Yazan:my Tarih: Nis 25, 2016 | Reply
Eğer geçmiş zamana gidilirse şu an ki zaman da geçmiş bir zaman olmaz mı? (İsmail)
Güzel bir soru, 2016’dan 2000’e giden biri için 2016’da meselâ zamanda seyahat makinesine oturduğu an geçmiş zamandır. Ama 2000’e geldiğinde 2016’yı henüz yaşamamış insanlar için 2016 hâlâ bir gelecektir. Bilmem anlatabildim mi?