Bir Nevruz’un ardından Diyarbakır…

Bu ülkede ideoloji pisliğine batırılmış her şey gibi nevruz da bu pislikten nasibini aldı. Nevruz yıllardır bu topraklarda yaşanan acılar ile yâd edilmekte… Mesela 1992’de Cizre’de Nevruz acıya, trajediye dönüşmüş… Her nevruz denildiğinde umuttan, bahardan öte acı, gözyaşı, kan gözlenir olmuş… Ama gerçekte baharın gelişini müjdeler nevruz ya da newroz… “Yeni gün” manasına gelir… Yeni gün ise bahar demek, umut demektir aslında… Türk’ü de Kürt’ü de yeni umutlarla bekler yeni günü, nevruzu…

Umut demek ise insan olmak demektir… Baharın gelişi ile açan çiçeklere bakınca sevinen, yeni doğan enikleri, kuzuları görünce içi gıdıklanan insan hem onun saflığına, hem de tazeliğine sevinir, umutlanır…

Bu yüzden nevruz insanın olduğu her yerde nevruzdur… Daha doğrusu insanın umutlarını yaşattığı her yerde… Her ne olursa olsun, Diyarbakır’da yaşanan acılara inat, bence Diyarbakır’da da nevruz güzeldir… İşte nevruzun asıl güzelliği de bu kadar acıya dayanabilmesindedir…

            Bir Nevruz daha bu ikilemlerle yaşandı Diyarbakır’da… Yani bu ikilemlerin en fazla yaşandığı yerde…

            Peki Nevruz sürecinde neler oldu Diyarbakır’da?..

            Daha önceden, Silvan’da 13 askerin şehit olmasıyla terörle mücadelede yeni bir sürecin başladığını söylemiştik. Kış sürecinden itibaren daha da hızlanan operasyonlar örgüte önemli darbe vurdu. Şehir merkezlerinde yapılan KCK operasyonları da ne kadar etkili olduğunu korsan gösterilerdeki sayının azalmasıyla gösteriyordu.

            Terör örgütleri için böyle zamanlarda bir soluklanma, bir es lazımdır. Bu soluklanma ya çok etkili ve “başarılı” bir terör eylemi ile ya da terörle mücadelede gerçekleşen bir skandal, bir facia ile mümkün olur. 

            Örgüt ilk soluğunu, ya da bir köşe yazarının benzetmesiyle “hayat öpücüğünü”, Uludere faciasıyla aldı… Sanki köşeye sıkışmış fareye birisi kenardan yol vermişti… Ne oldu, neden oldu kim yaptı hala anlaşılmadı…

            İkinci bir soluk alma çabası bu senenin Nevruz’unu daha da farklı kıldı.  Bu yüzden örgüt tarafından 2012 yılı artık “final” yılı kabul edildi. Bu süreçte ses getiren bir eylem için çok uğraştı. Hala da uğraşıyor. Bu nokta da tüm çaba kış üslenmesi başlamadan, Nevruz öncesinde etkili bir eylem yapmaya odaklandı. Birilerinin itiraf ettiği metropollere gömülü bombalar bu süreçte hala kullanılmaya çalışılıyor. Belki de bu süreçte televizyonlara yansımayan daha nice eylemler engellendi.

            Nevruz yaklaştıkça terör örgütü gerilimi daha da yükseltti. Diyarbakır’da Nevruz’la amaçlanan bir şenlik değil, bir isyan hareketiydi. Bu sebeple de, geçen senelerde olduğu gibi, konser düzenlenmemesine karar verildi. Ama halkın böyle bir durumda Nevruz alanına rağbet etmeyeceği anlaşılınca zoraki de olsa konser organize etmeye çalıştılar.

            Diğer taraftan KCK operasyonları örgüte maddi açıdan da önemli bir darbe vurdu. Gelir sağlamak için Nevruz davetiyelerini zorla halka satmaya çalıştılar. İşçinin, garibanın aylığına göz diktiler…

            21 Mart’ın hafta içine gelmesi nedeniyle katılım az olur endişesi ile kutlamalar 18 Mart Pazar gününe alındı. Diyarbakır Valiliği tarafından 18 Mart’a izin verilmemesi ilk başta BDP tarafından kabul edildi. Ama “yukarıdan” gelen talimatlar Nevruz’un 18 Mart’ta ne olursa olsun kutlanacağı yönündeydi. Bu yüzden son günlerde gerilim daha da yükseldi.

            Bir yandan da halk alana gelmeyecek korkusuyla Valiliğin izin verdiği şeklinde propagandalar yapıldı. Hatta örgüte ait televizyonlar, halk Nevruz alanına gelsin diye 18 Mart’ta yaşanan olayları değil, geçen yılın Nevruz görüntülerini yayınlayarak halkı kandırmaya bile çalıştılar.

            Olaylar 18 Mart günü sabahın erken saatlerinden itibaren başladı.  BDP binaları önünde toplanan örgüt mensupları yüzlerce ses bombası, molotofla sokakları savaş alanına çevirmeye başladı. Ardından kalabalık Nevruz alanına doğru hareketlendi. Bir müddet sonra hem bir acı daha yaşanmasın, hem de kan akmasın düşüncesiyle Nevruz alanına girilmesine izin verildi.

            Bu esnada Nevruz alanında bekleyen yaklaşık 10 tane canlı yayın ve seyyar baz istasyonu aracı ateşe verildi. Yol üstünde bulunan bir market yağmalandı.

            Bu olaylar, aklıma ilk olarak yıllar önce İstanbul’da muhtemelen yine bir Nevruz’da bir kızın parktaki çiçekleri sopayla dövdüğü görüntüleri aklıma getirdi. Hatırlarsanız bunun üzerine günlerce televizyonlarda analizler yapılmıştı. O kız çiçekleri niye “dövmüştü”?..

            Peki o gençler bu arabaları niye yakmıştı?.. Düzenledikleri nevruz etkinliğini dünyaya duyuracak olan araçları yakmak neyle, nasıl ifade edilebilirdi?…

            Buraya bir dipnot düşelim… Aslında tüm bu yaşananlardan ziyade bu soruların cevabı bana göre daha önemli…

            Diyarbakır’a ilk geldiğimden itibaren dikkatimi çeken hususlardan birisi de halkın şiddetle yaşadığı sıradan ilişki. Bu topraklarda şiddet yaşana yaşana artık sanki sıradan hale gelmiş durumda… Hannah Arendt’in dile getirdiği üzere “kötülüğün sıradanlığı” yaşanıyor… 30 yıllık terör sorunu içerisinde yetişen genç nesiller artık iyi ile kötü arasında ayrım yapamamaya başlamışlar…

            Buradan yola çıkarak şöyle bir öngörüde bulunabiliriz: Bir gün gelip burada terör sorunu sona erdiği zaman mafya, çete ve suç örgütleri bir anda patlama yapacak. Terörün doğurduğu şiddetin yerini mafyaların, çetelerin şiddeti devralacak. Şiddetin sıradanlaşması yeni şiddet kaynaklarının doğmasını kolaylaştıracak. Bu yüzden bu coğrafyada terör sorunu çözülmeye çalışırken, diğer taraftan yerine başka sorunların geçmesine de müsaade edilmemeli. Şu an itibariyle sadece Diyarbakır sınırlarında ekilen esrarın mali değerinin 500 milyon lira olduğunu düşünürsek bu tehdidin boyutunu daha net algılayabiliriz.

            Nevruz’a geri dönersek… Peki devletin bu Nevruz sürecinde hiç mi kusuru yoktu?… Böyle bir iddiam tabii ki yok… İlk başta 18 Mart’ta Nevruz’un kutlanmasını yasaklamak çok da mantıklı görünmüyor. Her ne kadar etkinliklerin provoke edileceği gün gibi aşikar olsa da, yasaklandığı halde bu provokasyonlar yine yapıldı. Hatta böylece terör örgütünün eline “Devlet Nevruz’u yasakladı” gibi bir argüman verildi. Terör örgütünün sözcülüğünü yapan bir gazetenin attığı manşet de bu görüşü doğruluyor: “Newroz devleti aştı”… Ama bu kararın verilmesinde ilk başta BDP’nin 18 Mart yerine 21 Mart’ta kutlanmasını kabul ettiği, ancak daha sonra KCK’nın baskısı ile tekrar 18 Mart’ta ısrar edildiği gerçeğini de göz ardı etmemek gerek…

            Peki ne yapılabilirdi?.. Mesela, devlet Şivan PERWER’i Nevruz programı için Diyarbakır’a getirerek Nevruz alanında büyük bir konser organize edebilirdi. Belki de şiddet olayları bu derece yaşanmaz, bu derece Nevruz’u gölgelemezdi.

            Her şeye rağmen Nevruz alanına gidenlerin büyük çoğunluğunun Nevruz’u kutlamak için o alana gittiğini düşünürsek bu hamlenin ne kadar etkili olabileceği daha iyi anlaşılır. İşte böyle bir hamle de terörizmle mücadele literatüründe “alan kazanma stratejisi” olarak nitelendirilir…

            Bendeki “Diyarbakır’dan Nevruz Manzaraları” bu şekilde işte…

            Yazının girişinde, Nevruz’un her şeye rağmen umutlarla geldiğini söylemiştim… Diyarbakır’da geçen bir Nevruz’un ve bu yazının sonunu da yine Nevruz’a ve Nevruz’un getirdiği umutlara bırakayım… Sözü de fazla uzatmayayım…

Asimilasyon ile Şiddet Kıskacında Ulusalcı Kürtler (Kitap + Tartışma)

Etnik kökenimiz benliğimizin bir parçası, rengarenk insanlığımızın gerçek bir rengi. Ancak bu renk üzerinden yapılan bir baskı, bu renk “yüzünden” çekilen büyük bir acı sonucu diğer bütün renkler silinebiliyor. Bir başka deyişle IZDIRAPLAR ÜZERİNE YAPAY BİR KİMLİK İNŞA EDİLİYOR. Bir halka yapılabilecek en büyük kötülük bu belki de. Sadece Türk ya da sadece Kürt olmaya mahkûm edilen insanlar giderek insanlıklarını perdeliyorlar. Böylesi halklar ırkçılığa, her türlü şiddet çağrısına kucak açıyorlar. Zira duydukları kin ve nefret onları bıçak gibi bilerken bir yandan da tektipleşiyor, şeyleşiyor. Kürt aydınları kadar Türk aydınlarına da büyük iş düşüyor. İnsan olmadan “Türk” ya da “Kürt” olmanın imkânsızlığını halklarına anlatmak. Okuyacağınız bu kitap aydınların dikkatini tam da bu noktaya çekmek için hazırlandı: Asimilasyon  ile şiddet kıskacı içindeki Kürt halkına… Buradan indirebilirsiniz. 

Türkiye bölünür mü?

“Bebek katili! Vatan haini!…” PKK terörünü lanetliyoruz ama devlet eliyle işlenen suçlara karşı daha bir toleranslıyız.  “Kürtler ve Türkler kardeştir” diyenlerin kaçı “sen benim kardeşimsin”  demeyi biliyor Zaza, Sorani, Kurmanci dillerinde? Ülkemizin terör sorunu ne PKK ne de Kürt kimliğiyle sınırlanamayacak kadar dallandı, budaklandı. Bazı temel soruları yeniden masaya yatırmak gerekiyor: (*) Kürtler ne istiyor? (*)  İspanya ve Kanada etnik ayrılıkçılıkla nasıl mücadele etti? (*) PKK ile mücadelede ne gibi hatalar yapıldı? (*) İslâm ne kadar birleştirici olabilir? Töre cinayetlerinden Kuzey Irak’a terörle ilgili bir çok konuyu ele aldığımız 267 sayfalık bu kitabı ilginize sunuyoruz. Buradan indirin. 

Türkiye’nin Ulus-Devlet Sorunu

Devlet gibi soğuk ve katı bir yapı bizimle olan ilişkisini hukuk yerine ırkımıza ya da inançlarımıza göre düzenleyebilir mi? GERÇEK hayatı son derecede dinamik ve renkli biz “insanların”. Birden fazla şehre, mahalleye, gruba, klübe, cemaate, etnik köke, şirkete, mesleğe, gelir grubuna ait olabiliriz ve bu aidiyet hayatımız boyunca değişebilir. Oysa devletimiz hâlâ başörtüsüyle uğraşıyor, kimi devlet memurları “ne mutlu Türk’üm” demeyenleri iç düşman ilân ediyor, Sünnî İslâm derslerini zorla herkese okutuyor… Bizim paramızla, bizim iyiliğimiz için(!) bize rağmen… Kürt sorunu, başörtüsü sorunu, Hıristiyan azınlıklar sorunu… Bizleri sadece “insan” olarak göremeyen devletimizin halkıyla bir sorunu var. Türkiye’nin “sorunlarının” kaynağı sakın ulus-devlet modeli olmasın? 80 sayfalık bu kitap Kurtuluş savaşı’ndan sonra Türkiye’ye giydirilmiş olan deli gömleğine işaret ediyor.  Ne mutlu “insanım” diyene! Kitabı buradan indirin.

Türk milliyetçiliği birleştirir mi yoksa parçalar mı?

 İllâ ki bir tutkal/çimento mu gerekiyor? Milliyetçilik tutkalı adil ve müreffeh bir düzene alternatif olabilir mi? Adaletin, hukukun hâkim olmadığı ortamlarda Türklerin kardeşliği ne işe yarar? Belki de Türk Milliyetçiliği diğer milliyetçilikler gibi yok olmaya mahkûm bir söylem. Çünkü var olmak için “ötekine” ihtiyacı var. Ötekileştireceği bir grup bulamazsa kendi içinden “zayıf” bir zümreyi günah keçisi olarak seçiyor. Kürtler, Hıristiyanlar, Eşcinseller, solcular…150 sayfalık bu kitapta Türk Milliyetçiliğini sorguluyoruz. Müslüman ve milliyetçi olunabilir mi? Türkiye’ye faydaları ve zararları nelerdir? Milliyetçiliğin geçmişi ve geleceği, siyasete, barışa, adalete etkisiyle. Buradan indirin.