İslâm sanatı (Sidi İbrahim/Titus Burckhardt)
By my on Tem 14, 2013 in İslam, Kitap Alıntısı, Soyut Sanat (Kaynak)
“… Sanat tarihi yeni bir disiplin olduğu için tıpkı diğer ilmi disiplinler gibi islam sanatını meydana getiren unsurları birbirinden ayrı vakalar olarak tahlil ederek bunları tarihi şartlarla açıklamaya çalışmaktadır. Bu yüzden bu sanat anlayışında zaman ve mekân üstü olan ebedi ve evrensel hakikatler böyle bir yöntemi kullanan sanat tarihi ilminin elinden uçup gitmektedir. Oysa islam sanatı gibi diğer dini sanatlar da daima içlerinde ebedi hakikatler ve unsurlar barındırırlar. Dolayısıyla bu tür sanatların bu aşkınlığı gölgelemeyecek bir yöntemle ele alınmaları gerekmektedir. Bazılarının islam sanatı da bazı form ve şekillerden meydana geldiği ve bu form ve şekillerde diğerleri gibi tarihi birer olgu olduklarından hareketle bunlarında zaman ve mekâna bağımlı olduklarını söyleyerek bize itiraz etmesi mümkündür. Bu anlayışa göre bu dini sanatların sahip olduğu unsur ve şekillerde tıpkı diğer tarihi olgular gibi gelişir ve sonra da tarih sahnesinden çekilirler. Dolayısıyla bunların sanat tarihi ilmi tarafından tarihsel bir yöntemle ele alınmaları mümkündür.
Doğru olmakla birlikte bu bakış açısı bu konuyla ilgili doğrunun ancak yarısını ortaya koymaktadır. Bu dini sanatlarda görülen suret ve şekiller sınırlı oldukları için zamana mahkûm olabilirler ama buna rağmen bunların yinede zaman ve mekân üstü olan bir hakikatin zaman ve mekân boyutundaki tecellileri olmuş olmaları mümkündür. İşte bu açıdan islam sanatını görünür kılan form ve şekiller zaman ve mekân üstü olan bir boyut kazanırlar. Zira kendisinden haber verdikleri hakikat zaman ve mekân üstü olan evrensel bir ruhtur. İslam sanatı manevi bir yapıya sahip olduğu oluşma aşamasında değil aksine beka aşamasında da bu ebedi hakikate sahiptir. İşte bu yüzden bu sanatı oluşturan maddi unsurlar bir dönem içerisinde birkaç deva değişmiş olsa da ki islam tarihinde böyle dönemlere çok sık rastlanır, bu form ve şekillerin sahip olduğu bu zaman ve mekân üstü olma hali varlığını korumaya devam eder. İslam sanatı açısından geleneğinde bundan başka bir anlamı yoktur ve olmamıştır …”
… Bu konudaki makaleler…
- Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır
- Figüratif resim sanat mıdır?
- Âl-i İmrân Suresini Okusaydı İslâmcı Olmayacaktı!
- Müslümanca sanat bir yağmur duasıdır…
- Batıyı “normal” zanneden için İslâm anormal olur
- Güzel eşya ve güzel ahlâk
- Avrupa’nın sanattan istifa ettiği gün
- Benlik sanatı, bencillik sanatı
- İslâmî sanat kalbe hitab eder, batıda ise muhatab akıldır
… Soyut Görme Kabiliyeti Üzerine…
- Soyut görme: Teori ve Pratik(1) – Picasso
- Soyut görme: Teori ve Pratik(2) – Cézanne
- Soyut görme: Teori ve Pratik(3) – Ezan okur gibi resim çizmek
- Soyut görme: teori ve pratik(4) – Kandinsky
- Soyut görme: Teori ve Pratik(5) – Paul Klee
- Soyut görme: Teori ve Pratik(6): Tarkovsky
… İslâm sanatından örnekler …
Kaynak Metinler için bu kategori