YAKINDA: Rönesans yeniden doğuş mu yoksa bir cinayet mi?
By admin on Ağu 26, 2013 in Figüratif Sanat, Görmek, Göz, Resim Sanatı, Uygar(?) Batı
“… Bir an için renk körü olan bir imparator hayal edin. Başkalarının renkleri görmesine, renkler üzerine konuşmasına, renklerle duygulanmasına o kadar sinir oluyor ki renkleri, boyaları yasaklıyor. Ülkede herşey siyah-beyaz. Sadece açık ve koyu griye müsamaha var. Bir müddet sonra lisan, akıl ve vicdan da köreliyor. Çünkü renklerden konuşamayan insanlar “kırmızı, mavi, yeşil” gibi kelimelerle birlikte birşeyi tercih etmenin mânâsını da yitiriyorlar…
İşte böyle tektipleştirici bir süreç olan Rönesans dönemi sanıldığı gibi “Yeniden Doğuş” değil bir cinayetti. Bu dönemde Avrupa sanatında figüratif resim ve merkezî perspektif gibi teşbih unsurları tenzih unsurlarına galip geldi . Taklide yönelen Avrupa sanatı Rönesans ile birlikte hızla dünyevîleşti, ticarete ve ideolojik kavgalara alet oldu. Rönesans sanatı manevî güçten yoksun bir sanattı. Zira Sanat’ın aslî rolü olan maddeden mânâya intikâl ettirme, aşkınlık hali (fr. transandance) yok olmaya yüz tuttu. Eskisi gibi “okunan” değil gösTeren bir sanat vardı artık. Mesaj objektif, seyirci ise edilgendi. Bu yüzden yeni sanatın muhatabı kalp değil akl-ı meaş olacaktı. Ruhlar aç bırakılırken nefisler dünya nimetleriyle kışkırtılacaktı.
[…]
Arka plan gibi, film dekoru gibi objektif, filmin aktörlerinden ve senaryosundan bağımsız. Merkezî perspektif tek doğru cevabı olan bir matematik sorusu gibi. Sanatçının indî, öznel dünyasından eser yok. Kim çizerse çizsin perspektif kurallarına uyulacak ve netice aynı olacak. Haliyle merkezî perspektif insandan insana değişen güzellik yargısını da devre dışı bırakan bir tasvir yöntemi. Peki estetik hürriyetini kaybeden ressamın ahlâkî hürriyetini muhafaza etmesi mümkün mü?
“… Dünyanın perspektifle yapılmış resmi teatraldir. Gerçeklik duygusu ve sorumluluk bilincini yitirmiş bir dünya görüşünün kaynağı da budur. Bu türden bir dünya görüşü açısından yaşam artık edim [amel] değil sadece bir gösteridir …” (Pavel Florenski, Tersten Perspektif)
… Bu konudaki makaleler…
- Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır
- Figüratif resim sanat mıdır?
- Âl-i İmrân Suresini Okusaydı İslâmcı Olmayacaktı!
- Müslümanca sanat bir yağmur duasıdır…
- Batıyı “normal” zanneden için İslâm anormal olur
- Güzel eşya ve güzel ahlâk
- Avrupa’nın sanattan istifa ettiği gün
- Benlik sanatı, bencillik sanatı
- İslâmî sanat kalbe hitab eder, batıda ise muhatab akıldır
… Soyut Görme Kabiliyeti Üzerine…
- Soyut görme: Teori ve Pratik(1) – Picasso
- Soyut görme: Teori ve Pratik(2) – Cézanne
- Soyut görme: Teori ve Pratik(3) – Ezan okur gibi resim çizmek
- Soyut görme: teori ve pratik(4) – Kandinsky
- Soyut görme: Teori ve Pratik(5) – Paul Klee
- Soyut görme: Teori ve Pratik(6): Tarkovsky
- Soyut görme: Teori ve Pratik(7): Nokta
… İslâm sanatından örnekler …
Kaynak Metinler için bu kategori