Modern camiler neden çirkin?
By my on Eyl 10, 2013 in Çirkinlik, Güzellik, Kitap Alıntısı, mimari, Soyut Sanat (Kaynak), Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır
Çünkü halka hizmet için değil onu korkutmak için yapılıyor bu modern camiler. Devletin ya da diktatörün kudretini ilân ediyor. Bizdeki devasa Atatürk heykelleri ve Anıtkabir gibi. (Bkz. Çirkin Cumhuriyet ve Mânâ’sız Maneviyat) Ya da Komünist Rusya’nın gücünü ilân eden, halka gözdağı veren propaganda amaçlı anıtlar geliyor akla. 10 dakikalık namaz için yarım saat yürümek icab edecek ama onlara dert değil. Zira namaz kılmayan siyasetçilerin ve mimarların camileri uhrevî değil dünyevî. Büyük şirketlerin gücünü temsil eden, zengin ortaklara güven veren gökdelenler gibi kibir ve küstahlıkla uzansın gökyüzüne, bu yeter.
Resimdeki cami, Djamâa El-Djazair 2009-2011 arasında Cezayir’de inşa edilmesi planlanan bir bina idi, akibeti ne oldu bilmiyorum. Projenin maliyeti 3 milyar avro olacaktı, 200 veya 300 metre yüksekliğinde bir minaresi, 120.000 kişinin aynı anda namaz kılabileceği dev bir yapı. Fas’taki 2ci Hasan camisinden daha yüksek, daha pahalı. Çin, Tunus ve Fransız firmaları ihalenin değişik bölümleri için yarış halindeydi pastadan pay kapmak için.
Fakir bir halkın zengin devleti Cezayir. Parasızlık yüzünden doktora gidemeyen çok vatandaşı var. “Sadece” kanserden her yıl 20 bin insan ölüyor Cezayir’de. Cezayir’in, Fasın ya da Türkiye’nin çirkin camileri aslında bir kaç asırlık bir bozulmanın görünen kısmı değil mi?
İslâm ülkelerinde aydınlar, mimarlar ve siyasetçiler çirkinleştiler. Çirkinleşen camiler aslında güzel ahlâk ile güzel sanatın bağlarının koptuğunu yüzümüze tokat gibi çarpıyor sanki. Bir mimar olan Turgut Cansever’den dinleyelim:
“… İnsana maddî kudretini büyük ölçüde arttırma imkânı bağışlayan makineler insanı tabiat ve varoluşa karşı savaşan birisi durumuna dönüştürmekte. Öte yandan teknolojik gelişme bu savaşçının zaferini sembolize etmektedir. Bu savaşçının mimarisi çok daha ezici, çok daha gizemli ve makinemsi olan zaferi, bütün mevcudat tabakalarında “herşeyi kendi yerine koymayı” amaçlayan İslâm mimarisinden açıkça farklıdır. […] İçinde bulunduğumuz yüzyılda İslâm ülkeleri kültürel ve dini kimliklerini reddetmelerinin sonucu olarak kendi tarihi mimarlık miraslarını Batılı yayınlar ve araştırmalardan öğrenmek ve bunlar vasıtasıyla geçmişlerini değerlendirmek gibi garip bir durumla karşı karşıya kalmışlardır …”
(İslam’da Şehir ve Mimari)
Dünyadan modern cami örnekleri
12 Yorum
Yazan:Derin Düşünce (@DDGrubu) Tarih: May 14, 2013 | Reply
Modern camiler neden çirkin?: http://t.co/zlk5Lo9V7Z
Yazan:hasan Tarih: Eyl 9, 2013 | Reply
güzel gözüküyor ama
Yazan:fatih nur karaca Tarih: Eyl 9, 2013 | Reply
Yapıların “ölçekleri” üzerinden hareketle onların eziciliğinden dem vuran fakat “modern-çirkin” bağlamında bize pek bir iddia sunmayan, Cansever Hoca’nın alıntısıyla ancak cılız bir bağ kuran, sığ bir yazı.
Yazan:fatma gökhan Tarih: Eyl 21, 2013 | Reply
Yazıyı tahlil edebildiğinize göre “modern-güzel” bağını açıklayan okkalı bir yazı yazabilme yeteneğiniz vardır kanımca. Eğer yazı yazabilecek kadar birikiminiz yoksa açıklayıcı bir yorumda kafi gelir. Cansever hocanın eserleriyle güçlü bağ kurabilen derin yazıları sizden okumak isteriz.
Yazan:isimsiz.... Tarih: Kas 11, 2013 | Reply
Yoo bence oldukça güzel. İtici falan değiller.
Yazan:Sami Tarih: Ara 23, 2014 | Reply
Bence gayet süper be sanattan anlamayana işte bişe diyemeyiz renkler ve zevkler tartışılmaz
Yazan:kerem Tarih: Ağu 4, 2015 | Reply
çirkin değil biz yüzyıllardır taa osmanlıdan beri aynı camii mimarisini kullandığımız için farklı şeyler bize korkutucu geliyor
Yazan:Serdar Tarih: Haz 18, 2016 | Reply
Hakkaten çok çirkinler.
Yazan:Hakan senturk Tarih: Ara 9, 2016 | Reply
Modern camilerin bazilari cirkin duruyor ya da anlamsiz ama biz klasik cami imajindan daha dogrusu Bizans etkisinde gelismis cami seklinden oteye gecemedigimiz icin bize cirkin gozukuyor olabilir. Mesela Yesil Vadi Camisi gercekten guzel, sade, ve huzur verici.
Yazan:emin Tarih: Mar 4, 2017 | Reply
Pek derin düşünemediğiniz ortada üstüne bari zahmet edip derin araştırma yapsaydınız, hangi birikimle bu eleştirilerin yapıldığını anlamadım ama belli ki yetersiz içlerinde ki önemli eserleri de bir haber koymuşsunuz dedikodunuzun (kaynaksız bilgi) içine ama bilmeden yaptığınız bu eleştiriler bazı eserler adına küstahça olmuş bahsettiğiniz stalinist döneme değinmeyeceğim tartışmak değil derdim edep yahu demek
Yazan:emin Tarih: Mar 4, 2017 | Reply
cezayir camisi ile ilgili söylediklerinize hak veriyorum ama bu mimari değil ekonomik ve politik duruş eleştirisidir. Bu yaklaşım dünyadaki islama yakın yöneticilerinin çoğunun sergilediği(malesef) bir yaklaşımdır.
Yazan:emin Tarih: Mar 4, 2017 | Reply
Ama malesef klasikten kopmama derdindeki tip projeci yaklaşım malesef klasik eserleri yerin dibine sokmuştur ve sokmaya devam etmektedir.