Bir siyasi söylem düşünün ki herkes arkasından koşsun:

Ogün Samast gibi kayıp çocuklar,
İstanbul’un zengin semtlerinin gençleri,
Üniversite rektörleri ve dekanları,
Ordu mensupları,
gazeteciler, ….

Gerçek hayatta bir araya gelemeyecek bu insanlar kuramsal alanda güya ayni ideolojiyi destekliyorlar: Türk Milliyetçiliği.

Türk Milliyetçiliği bir nevi Nuh’un Gemisi: Her türden bir çift alıyoruz ki soyları tükenmesin!

Sefalet içinde misin?
Türkiye’nin İran olmasından mı korkuyorsun?
İsrail ve ABD’ye kızıyor musun? Çuvalın intikamını mı almak istiyorsun?
Yalapşap öğrenilmiş bir şanlı Türk tarihi mitolojisi peşinde misin?
AKP yüzünden rantların tehlikeye mi girdi?

Bunların hepsinin çözümü Türk Milliyetçiliği’nde. CHP ile MHP’nin koalisyon hazırlıklarına girmeleri ne kadar da anlamlı. Milliyetçi söylemleriyle çıkarları riske girmiş veya aşağılanmış, kendine güvensiz kesimleri çekmeye çalışan iki partinin işbirliği yapmasından daha doğal ne olabilir?

Gurur duyma aygıtı olarak Türk Tarihi Mitolojisi

Aslında Türk Milliyetçiliği’ne uygun zemin hazırlayan uzun bir süreç var elbette. Ama bugünkü milliyetçilerin garip davranışlarını açıklamak için 1800’lere kadar uzanmaya gerek yok. Alın size hepimizin okuduğu tarih dersi:

1) “… Çanakkale’nin geçilmez olduğunu dünyaya gösterdik”,
2) “Mustafa Kemal İstanbul açıklarındaki düşman filosuna bakarak ‘geldikleri gibi giderler’ dedi”

Madem geçilmezdi, nasıl geçtiler de geldiler İstanbul’a? Tuna’dan? Volga’dan? Fatih gibi karadan mı yürüttüler gemileri?

“… Biz o savaşta yenilmedik, yenilmiş sayıldık!”

Türk askeri yenilmez olduğu için Birinci Dünya savaşını da kaybetmiş olamayız değil mi? Zaten kaybettiğimiz bir muharebe olduysa da ya Ermeniler bizi arkadan vurmuştur ya da Sırplar.

Tarih dersi geçmişten DERS çıkarmak için değil de propaganda yapmak için kullanılınca ortaya türlü gariplikler çıkıyor:

“Türk Milleti Atatürk’ün arkasında bir bütün oldu düşmana karşı” Peki Antep’i, Maraş’ı Fransızlara karşı savaşan Kürtlerin başı kel mi? Onca şehit veren Çerkezlerin, Abazaların? İstiklâl Marşı’mızın sözlerini yazan Mehmet Akif’in Arnavut olduğunu yüksek sesle söyleyemeyecek miyiz artık?

Milliyetçiliğim, canım benim, sürüm benim

İşte bu Kurtuluş Savaşı mitolojisi yüzünden Türkiye’de insanların bir kısmı milliyetçiliği koruyucu bir çatı veya ait olunması gereken bir sürü gibi algılıyor. Sürüden ayrılanı kurt kapar!

Türk Milliyetçiliği artık bir kirli çıkı. İçine o kadar çok şey dolduruluyor ki sanki bir folklor haline geldi. Cumhuriyet mitinglerine şöyle bir bakmak yeterli :

1) Ne AB ne ABD,
2) Gül’e hayır,
3) AKP’ye hayır,
4) Yabancı sermayeye hayır…

Nerede o kendine güvenen, dünya’yı fethetmeye hazırlanan Türk Milliyetçiliği? Tersine korkak Türklerin söylemi olmuş. “Biz kendimize yeteriz! ABD Dolar’ı yasaklansın”

Milliyetçilik ne istemediğini bilenlerin hareketi olmuş. Olabilecek kötü şeylere, komplo teorilerine kilitlenmiş, geleceği düşünemeyen, daha güzel bir Türkiye ile ilgili hayal kuramayanların hareketi.

Milliyetçiler projesiz çünkü ödleri kopuyor. Türkiye’nin hiç bir sorunu için akılcı bir proje üretecek durumda değiller:

Enerji darboğazı? : Arapların suçu, PKK terörü?: Kürtlerin suçu, dış borç? IMF’nin suçu. İşin garip tarafı en büyük gayrı Müslim düşmanları da yine onlar: Yahudiler güneydoğuda arazi alıyor diye ortalığı karıştıran Rahşan Ecevit ve Cumhuriyet Gazetesi, misyonerler hepimizi Hıristiyan yapacak diye raporlar hazırlatan CHP. Oysa bu paranoyalar “İslamcı” diye etiketlenenlere yakışmaz mıydı? Nerede solun, sosyal demokrasinin evrenselliği?

Projesizlik öldürecek milliyetçileri. Çünkü Türk seçmeni öncelikleri değiştirmedi: ekmek ve hizmet. Sağlık, eğitim, güvenlik hizmeti. Yani adam gibi devlet.

Iktidara gelseler projeleri neler? Kim ne yapacak? Ne zaman bitecek? Kaça mâl olacak? Kim ödeyecek? Ne zaman ödeyecek? Milliyetçi bir cevap yok.

Türk Milliyetçiliğinin intiharı

Sorunları ve çözümleri millî-etnik aidiyet çerçevesinde gören milliyetçiler gerçek sorunları ve çözümlerini ister istemez erteliyorlar:

1) Aksayan demokrasimiz,
2) Tekleyen hukuk sistemimiz,
3) Henüz kuramadığımız sosyal adaletimiz

Hep ikinci plana itiliyor. Sanki yağmur yağınca Kürtler de ıslanmıyor, trafikte Ermeniler de bunalmıyormuş gibi ayni geminin yolcusu olduğumuz insanları ötekileştiriyorlar.

Türk Milliyetçiliği diğer milliyetçilikler gibi yok olmaya mahkûm bir söylem. Çünkü var olmak için “ötekine” ihtiyacı var. Ötekileştireceği bir grup bulamazsa kendi içinden “zayıf” bir zümreyi günah keçisi olarak seçiyor. Hıristiyanlar, Eşcinseller, komünistler…

TSK’nın ve ATO’nun (Sinan Aygün) peş peşe paranoyak misyoner raporları hazırlaması rastlantı olabilir mi?

Ötekileştiremediklerimizden misiniz?

Bu Ötekileştirme ihtiyacı milliyetçiliğin amip gibi bölünmesine yol açıyor. Ötekini bertaraf edip de Türk Türk’e kalırlarsa bu sefer şehir, bölge, futbol takımı gibi aidiyetlerde yeni çatışma sebepleri arıyorlar. Meselâ 1980’lerdeki Sakarya – Konya düşmanlığı, Bugünlerde basın desteğiyle oluşturulan Trabzon-Diyarbakır çekişmesi, stadlardaki şiddet.

Çünkü Maslow piramidinde ifade bulan ihtiyaçların bir çoğu doyurulmamış ve yakın bir gelecekte de doymayacak. O halde bir gruba ait olmanın verdiği tatmin ile diğerlerini ikame etmekten başka çare kalmıyor.

Tıpkı Avrupa’daki holiganlar gibi Türk holiganlar da “hayatın sillesini yemiş” gençlerin oluşturdukları gruplar. Sadece ayrı renkte bayrak salladığı için bir insanı öldürecek kadar cinnet geçiren bu çocukların milliyetçi hareketler içinde yer alması elbette bir rastlantı değil.

Bu açıdan bakıldığında Türk Milliyetçiliği’nin bölücü bir etki yaptığını da görmek zor değil. Bu aidiyet söylemleriyle Türkiye’deki bütün etnik milliyetçilikler kışkırtılıyor ister istemez. Meselâ gitgide daha çok kürtün hukuksal ve ekonomik sorunlarına etnik çözümler araması hatta bir ulus devlet hayali kurmasını da bu çerçevede değerlendirmekte fayda var.

Egemen güçlere alet olmak

Türk Milliyetçiliği’nin 1930’ların Alman Milliyetçiliği ile birçok benzerliği var. Ve bu benzerlik sadece içerikte meselâ ötekileştirme ihtiyacında bitmiyor. Gerek kendini ifade yöntemleri olsun gerekse demokrasi karşıtı güçlere kolaylıkla alet edilebilmeleri olsun Alman Nazilerle son derece benziyorlar.

Mesela 6-7 Eylül 1955’te İstanbul’da meydana gelen olaylar ile Almanya’da Nazilerin yükselişini kolaylaştırmış olan şu üç olayı hatırlamak ve karşılaştırmak yeterli:
• Parlamento Binası Yangını (Reichstagsbrand)
• Uzun bıçaklar gecesi,
• Kristal (Reichskristallnacht) gecesi

Türkiye bölünebilir mi?

Türkiye’deki siyasi partiler ve diğer siyasi aktörler ne yazık ki ülkemizi bir asit gibi içeriden tüketen bu sorunu çözmek yerine daha da kışkırtmak yoluyla oy toplamaya çalışıyorlar. Erol Tuncer’in, “Seçim 2002, Sayısal ve Siyasal Değerlendirme”, (TESAV Yayınları, 2003) adlı eserinde çok iyi tespit ettiği gibi etnik ve dini aidiyet üzerinden siyaset yapılması bir ülkeyi bölünmeye hazırlar:

1990′larda bunu Yugoslavya’da izledik. Sırplar sadece Sırp partilerine oy veriyordu. Hırvatlar, Boşnaklar, Slovenler ve diğerleri de aynen öyle yapıyordu. 1990′ların başında başbakanlığa gelen Ante Markoviç, ülke ekonomisini başarıyla yönetti. Azgın enflasyon aylık %70′lerden %2′lere indi, paradan sıfırlar atıldı, kapsamlı bir özelleştirme programı başladı. Bu başarılardan da cesaret alan Markoviç, etnik kimlikleri aşan ve tüm Yugoslavları kucaklamak isteyen bir parti kurdu. Ama seçimlerde ağır bir yenilgi aldı. Markoviç başarılı olabilseydi, Yugoslavya’nın kaderi muhakkak ki farklı olacaktı. O sırada kazanmış gibi görünenlerin başında, aslında milliyetçi olmadığı bilinen eski solcu Miloşeviç vardı. Gözünü iktidar hırsı bürümüş Miloşeviç birden “ulusalcı” olmuştu; “tüm solu birleştirdiğini” söylüyor, bir taraftan da etnik Sırp milliyetçiliğini sonuna kadar tahrik ediyordu.

O günlerde Yugoslav gazetecileri acı şakalar yapıyordu: Ülkede nüfus sayımına gerek yoktu ve seçim sonuçları her etnik grubun sayısını göstermek için yeterliydi! Parçalanmış siyasetin arkasından, Yugoslavya’nın kanlı bir şekilde dağılması geldi.

Bir takım yarı-aydınların “ne olacak, verelim doğuyu gitsin” makamından çalmaları da moda oldu. Oysa ortaya bir sınır çizilmesinden çok daha acı olaylar yakıp kavuruyor bölünen ülkeleri: Soykırımlar, zorla göç ettirmeler, etnik temizlikler… Etnik ölçütlerle kurulacak bir Kürdistan’da kim yaşayacak? İstanbul’da Ankara’da evlenmiş Kürtler her şeyi bırakıp Kürdistan’a mı gidecek? Orada yaşayan Türkler ne olacak? Mübadele felaketinin BM tarafından bize dayatılmasına bir kez daha seyirci mi kalacağız?

Milliyetçilik üzerinden siyaset yapanlar kul hakkıyla O’nun huzuruna nasıl çıkacaklarını da hesap etmeliler. Zira hayatını, eşini, çocuklarını, malını, mülkünü kaybetmiş milyonların günahı seçim vaatleri kadar kolay unutulmaz.

Milliyetçilik denen hastalığın çaresini bulamazsak başımıza gelebilecekleri anlamak için gözümüzün önünde can çekişen Irak’a bakmak yeterli. Erol Tuncer’den dinleyelim:

Şu sıralarda Irak’ta da siyaset benzer bir parçalanmayı yaşıyor. Kürtler, Şiî Araplar ve Sünnî Araplar sadece kendi partilerine oy veriyorlar. Türkmenlerin bir bölümü Türkmen partilerine oy verirken, Şia kimliğini daha baskın hisseden Türkmenler Şiî partilere oy veriyor. Neticede Irak’ta şimdi, tamamen etnik kimliklere ve mezhep aidiyetlerine bağlı bir şekilde siyasi parçalanma tamamlanmış görünüyor. Ülke artık sadece dış güçler tarafından bir arada tutulabiliyor. Hemen herkesin kabul ettiği gibi, fiilî parçalanma sadece bir zaman meselesi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin Türk Milliyetçiliği anlayışı ve hatalı Güneydoğu politikaları ile Balkanlarda ve Arap yarım adasında Osmanlı’ya büyük zararlar veren Türk Milliyetçiliği’nin arasındaki benzerlik endişe verici.

Çözüm

Kalıcı çözüm siyasi liderlerde veya medya kuruluşlarında, üniversitelerde değil. Bu yazıyı yazan ve okuyanlar gibi Türkiye’yi çok seven “normal” insanların her biri çözümün bir parçasını ellerinde tutuyorlar, tıpkı bir puzzle gibi.

Türkiye’yi çok seven insanların büyük siyasi teorilere, ideolojilere ihtiyacı yok. Gerçek hayatımıza uymayan bu ırkçı söylemleri elimizin tersiyle geri çevirmeliyiz.

Komşularımızla, iş arkadaşlarımızla, akrabalarımızla ilişkilerimizde kimin Gürcü, kimin Kürt, kimin Laz olduğunu hesaba katıyor muyuz? Kaçımız Orta Asya’ya gittik? Hangimiz kımız içiyoruz?

Oy tacirlerinin bölücü nutuklarını onlara iade etmemizin ve yeniden bir bardak demli çayın hatırı için “bir şarkı söyler gibi” yaşamamızın zamanı geldi artık. Barış kardeşlik ve muhabbetli bir Türkiye için bu yazıyı milliyetçi arkadaşlarınıza göndermeyi unutmayın.