Author Archive

Derin Lügat / Başlarken »

İslâm ülkelerinin işgal edilmesi kadar acı olan bir şey varsa o da lisanımızın tahakküm altında olması. Özgürlük, adalet, bilgi, hak, inanç, vicdan gibi hayatî önemi olan kelimelerimiz dahi Batı’nın işgali altında. Alıp satma serbestliği ile iyi, güzel, doğruyu seçme hürriyetini ayırd etmek zorlaştı. Akıllara tahakküm kuran pozitivizm herşeyi o kadar eşyalaştırdı ki aşk ile cinsellik […]

Sogna Fiore Mio “ninna nanna sopra la tarantella” (L’arpeggiata & Lucilla Galeazzi) »

Dikkat Kitap: Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır »

Afganistan’daki bir medreseyi, Bosna’daki bir camiyi, Hindistan’daki Taj Mahal’i görsel olarak islâmî yapan nedir hiç düşündünüz mü? Anadolu kilimlerini, İran halılarını, Fas’taki gümüş takıları, Endülüs’teki sarayları birleştiren ortak unsur nedir? Müslüman olmayan bir insan bile kolaylıkla “bunlar İslâm sanatıdır” diyebilir. Sanat tarihi konusunda hiç bir bilgisi olmayanlar için de şüpheye yer yoktur. Şüpheye yer yoktur […]

Sonsöz: Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır »

Kitabımızın sonuna geldik. İslâm sanatı kadar derin bir konuda, tezyin ve soyut sanat özelinde olsa dahi “son” bir söz söylemek, son noktayı koymak imkânsız. Fakat ressam ve düşünür Wassiliy Kandinsky’nin Satıh Üzerinde Nokta ve Çizgi adlı kitabında dediği gibi her cümlenin sonundaki nokta bir bitiş olduğu kadar bir başlangıçtır zira bir cümleyi bitiren her nokta aynı […]

Nokta yokluktan varlığa geçişin ta kendisidir »

Hz. Ali kerreme’llâhü veche buyurdu ki: “Ve’l-cem’u bilâ farkin zendakatun. El-farku bilâ cem’in şirkun. Ve’l-cem’u ma’a’l-farki tevhîdun.” (Farksız cem’ zındıklık Cem’siz fark, şirk; farkla birlikte cem’ ise tevhittir.) Yok + Yok + … = Var? Harflerin başı Elif, Elif’in başı ise Nokta. Nokta boyutsuz bir varlık. Hammaddesi maddesel yokluk! Sayın Nokta Hazretleri’nin bir resmini yapmak […]

İslâm’da resim yasağı yoktur ama… »

Boyacı ile ressam arasındaki fark katil ile mücahid arasındaki fark gibidir Tenzih kelimesi (تنزیه) pis şeylerden uzak tutmak anlamındaki “nezzehe” kökünden gelir. Müslüman bir sanatçı tenzih ettiğinde eserleri ALLAH’ın bütün kusurlardan kesinlikle ârî olduğunu gözlere, kulaklara ilân etmelidir. Zira Yaratan (haşa) yarattıkları gibi resmedilemez (=akledilemez). Tenzih Uluhiyet’in, aşkınlığın (fr. transcendance) bir beyânıdır. HAKK’ı arayan aklın […]

Çirkin Resim Yapan Toplumlar Adil Olamazlar… »

… çünkü sanatsal tercihleri o toplumun varlık tasavvuruna işaret eder Ressam ve sanat tarihçisi Giorgio Vasari’nin anlattığına göre[1a] doğayı taklit etme konusunda Giotto di Bondone kadar yetenekli bir ressam daha yoktu. Birgün ustası Cimabue’nin başladığı bir tablonun üzerine o kadar gerçekçi bir sinek çizdi ki Cimabue geri geldiğinde resme devam etmeden önce bir müddet uğraştı […]

Osmanlı Minyatüründe Perspektif Yok mu? »

Aslında var. Ama farklı bir perspektif var. Modernist anlamda yok tabi. [1a] Adına “merkezî perspektif” dediğimiz nesnel ve tektipleştirici temsillerin kullanılması Cumhuriyet’in biraz öncesine, Osmanlı’nın çöküş devrine rastlıyor. Meselâ Osman Hamdi Bey’in tabloları (ö. 1910). Özelde Osmanlı, genelde İslâm coğrafyasında bir tevafuk mudur bu gerileme ve taklit? Siyasî çöküş ile Sanat alanındaki batılılaşmanın aynı dönemde […]

İslam Sanatı 9: Minyatür »

Bu resimler “Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır” isimli yazı dizisinin bir parçasıdır. Eserleri tam boy görmek için:

İslam Sanatı 8: Kumaş ve Dokuma »

  Bu resimler “Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır” isimli yazı dizisinin bir parçasıdır. Eserleri tam boy görmek için: