RSS Feed for AkılCategory: Akıl

İsteme ve Temsil Olarak Dünya / Arthur Schopenhauer »

”…Kendimizi tenha bir yerde farz edelim. Ufuk sonsuza uzanıyor, gökyüzü bulutsuz, ağaçlar düşünelim ve bitkiler… tamamen hareketsiz bir atmosfer içinde… Hayvan yok, insan yok, akan bir su yok. Her yerde derin bir sessizlik. Böyle bir yerde bulunmak insanı tefekküre davet ediyor. Nefsanî arzulardan ve bu arzuların gerektirdiği mücadelenin etkisinden kurtulmuş bir tefekkür bu. Mucizevî renklere […]

İlim ile amel etmek… »

Kültürel Varoluşun Kaynağı Olarak İrfân »

  İtibar Dergisinde yayımlanmıştır Bugün kendimizi mahkûm hissettiğimiz bir yaşam biçimine sahibiz. Bu hissiyat, bir kuleye kapatılmışlığımızdan geliyor. Duvarlarını kendimizin ördüğü, gün be gün yükselttiğimiz, ince, uzun, kara, kör bir kule… Aşağıda bir yerlerde devâsa ateşlerde pişirilen tuğlaları yukarı taşıyor kimimiz; bazımız, hesap kitap yapıyor, ölçüyor; bazımız da örüyor duvarları. Herkes işini biliyor görünüyor ama […]

Bilim neden Kâinat’ı anlayamadı? »

… çünkü Kâinat taş parçalarından ibaret değildir, bir mânâsı vardır. Sanat o mânâya açılan bir kapı gibidir. Göz (=akıl) sahibi her insan sorar: Sanat eserini meydana getiren parçalar farklı biçimlerde dizilebilecekken neden böyle dizilidir? Maksad nedir? Murad nedir? Takdir, tercih neden bu yöndedir? Gerçek sanat göstermez, anlatır. (Bkz. Figüratif resim sanat mıdır?)  Bunun için Kâinat’a bakılmaz, Kâinat okunur. Su içmek isteyen […]

Kâinat kitabını okumak »

  … Görmek üzerine e-kitap okumak için…   Derin Göz İnsan gözü daha verimli kullanılabilir mi? Aş, eş ve düşmanı gören Et-Göz’ün yanı sıra Hakikat’i görebilecek bir Derin-Göz açılabilir mi? Sanatçı olmayan insanlar için kestirme bir yol belki de Sanat. Çukurların dibinden dağların zirvesine, Yeryüzü’nden Gökyüzü’ne…Sanat’a bakmak için çeşitli yapıtlardan, ressamlardan istifade ettik: Cézanne, Degas, […]

Kitâbu’l-Muhabbe ve’ş-Şevk ve’l-Üns ve’r-Rıza / Gazâlî Hazretleri »

Tasavvuf’u ve İlâhî Aşk’ı reddedenler üzerine “… Beş duyu ile elde edilen zevklerde hayvanlar da ortaktır. Onlar da bu zevkleri alırlar. Eğer sevgiyi beş duyuya bağlar ve “Allahu Teâlâ bu beş duyunun hiç biriyle idrâk edilmeyip hayâlde tasavvur edildiği için sevilmez” dersen o vakit altıncı hissi iptal etmekle insanlığın özelliğini kaybetmiş ve insanı hayvanlar derekesine […]

Halklar, kültürler toplu hâlde suç işlemezler »

“… Dünyanın her yerinde ve Türkiye’de her gün cinayetler işleniyor, tecavüz vakaları oluyor. Çok kültürlü, çok milletli dünyada bir suçun yabancıya karşı işlenmesi artık politik ve sosyolojik olarak ille de bir anlam ifade etmek zorunda değildir. Her işlenen cinayetten sonra sosyolojik analize girişmek için elde yüzbinlerce Amerikalı kadının ziyaret ettiği, onbinlercesinin yaşadığı İspanya’da, İtalya’da ve […]

Görme Biçimleri / John Berger »

Hepimizin içinde olduğu toplumu etkileyen, yönlendiren ve yaşam algısını ciddi anlamda değiştirmeyi başaran bir araç olarak görsel kültürün incelenmesi günümüzde git gide daha önemli bir hale geldi. Çünkü artık hemen hemen tüm yaşantımız abartılı ve yüzeysel bir görselliğin etkisiyle kuruluyor, bozuluyor ve yeniden inşa ediliyor. Görsel dili, farklı amaçlar için kullanılabilen nesnel bir araç olarak […]

Kâinat’a bakmak mı gerek yoksa okumak mı? »

. . … Bu konuda okumak için… . Sanat Yoluyla Hakikat Bulunur mu? İnanmak belki zor ama … eğer sınırsız görme kabiliyetine sahip olsaydık hiç bir şey göremezdik!güneşe dürbünle bakan biri gibi kör olurduk.Gözlerimizin sınırlı oluşu sayesinde görüyoruz dünyayı. Immanuel Kant’ın meşhur bir güvercini vardır, havayı iterek uçar ama havanın direncinden yakınır durur. “Hava olmasaydı daha […]

Göreceli çıkarım / Émile Meyerson »

“… İnsan aklı kendisinden kaynaklanmayan şeyleri açıklamak tek bir yol bilir: Hiçe saymak! […] Auguste Compte’a göre bilim bulguları tarif etmekle yetinmeliydi, varlıkların tabiatını anlaması gereksizdi. Onun hayali otorite yandaşlarının anladığı manada tam bir organizasyondu. Halkın bilime bakışı bilim adamlarının çalışmaları uzman kişilerce denetlenmeliydi ki bu uzmanlar seküler gücün bütün katılığıyla hareket edeceklerdi. Görevleri esas […]