RSS Feed for Derin LügatCategory: Derin Lügat

Mükemmel / kusursuz / كميل / parfait / perfect / έντελέχεια »

By on Kas 17, 2014 in Derin Lügat | 3 Comments

Ne değildir? Mükemmel “kusursuz” değildir. Günlük hayatta, evde, işte, fabrikada  “kusurları” işlevine engel olmayan eşya “kusursuzdur”: Kilidi açan anahtar, ısıtan soba, soğutan buz dolabı…  Endüstriyel ve ticarî perspektiftir bu. Kusursuzluk niceliktir; ölçülür, sayılma ve bölünme kabul eder. Ne de olsa kalite kontrol bir mühendislik mesleğidir. Mükemmellik ise niteliktir; çarpılmaz; bölünmez. Nedir? Mükemmellik İnsan’a mahsustur. Çünkü  Tekâmül […]

Özgürlük / Hürriyet / Serbestlik / Liberty / Freedom / الحرية »

By on Eki 18, 2014 in Derin Lügat, Özgürlükler | 9 Comments

Ne değildir? Hürriyet,  serbestlik değildir. hayvan serbesttir (liberty) ama insan özgürdür (freedom) Serbestlik hayvanda ve insanda ortak olan nefsin vasfıdır. Kurt topal kuzuyu yakalarken, kurnaz taksici de enayi turisti kazıklarken serbesttir: “Ah keşke her şey o kadar basit olsaydı. Bütün kötülükleri içi kararmış birileri yapsaydı ve bütün mesele onları bulup yok etmekten ibaret olsaydı. Ne […]

Bizler ayrı kelimelerin insanlarıyız efendim… »

By on Eki 14, 2014 in Derin Lügat, Duyuru | 0 Comments

Zihinlerimiz işgal altındayken topraklarımızı kurtarmak mümkün değil. Çünkü bizler farklı kelimelerin insanlarıyız. muhatabımız olan insanlar ticaret serbestliğini “Özgürlük”, cinselliği “Aşk”, intikamı “adalet”, ateşkesi  “Barış”, sürekli tatmin olmayı “Mutluluk” zannediyorlar . (Bkz. Derin Lügat maddesi: Mutluluk ve Tatmin) İnandığımız gibi yaşamazsak yaşadığımız gibi inanacağız. Onların kalp ölümü asırlar önceydi. Ama ismini Rönesans yani “Yeniden Doğuş” koydular ve […]

Yazmak / Çizmek / γράφετε / писать / كتابة »

By on Eki 8, 2014 in Derin Lügat, Sanat | 0 Comments

(Aynı zamanda bkz. Derin Lügat maddesi: Okumak) Hayvan bakar, insan okur. Sanat tarihi kitaplarının çoğu yanlış yazar: Rönesans yeniden doğuş değil Sanat’ın ölümüdür. Taklitçi/natüralist sanat(!) bu devirde galip geldi. Anatomi, matematik ve optik kurallarıyla objektifleşen Avrupa resmi sanat olmaktan çıktı. Bu hastalık sonraki asırlarda bütün dünyaya sirayet etti. Oysa Rönesans öncesi Avrupa sanatı bakılan değil okunan […]

Medeniyet / Şehir / Cité / Civilisation / المدنية / الحضارة »

By on Eyl 4, 2014 in bilimcilik, Derin Lügat, Medeniyet | 9 Comments

Ne değildir? Medeniyet, zengin olmak yahut asansör, cep telefonu, atom bombası yapmak değildir. Medeniyet, folklor veya kültür değildir. Nedir? Medeniyet, iç güzelliklerin dışa vurması, mânânın maddeye nüfuz etmesidir. Binalar, giysiler, musikî hatta harfler o mânâya göre şekil alır. Neden? Manevi değerler soyuttur ama eşyaya nüfuz eder. Bu cisimler medeniyeti teşkil eder. Maneviyat olmadan, o mânâ […]

Normal / A-Normal / عادي »

By on May 10, 2014 in Derin Lügat | 4 Comments

Ne Değildir? “… Günümüzde ise normallik, başkaları gibi olmak anlamına gelmektedir; yani çoğunluk yanılıyorsa yanılmak, çoğunluk gayr-ı ahlaki ise gayr-ı ahlakilik normal demektir. Kısacası bu bakış açısına göre, çoğunluk daima doğru olmak zorundadır; nitekim bu varsayım, demokrasinin de temelini oluşturan şeydir. Problemli olan nokta ise çoğunluğun on yılda bir fikir değiştiriyor olmasıdır …” (ingiliz mühtedi, yazar […]

İndî / Sübjektif / Objektif / ذاتي »

By on Mar 11, 2014 in Derin Lügat | 20 Comments

“… Halife Leyla’ya ‘Sen misin Leyla? Sen misin Mecnûn’u bu hale koyan? O kadar da güzel değilmişsin. Hizmetçilerim arasında bile senden daha güzel olanlar var’ deyince Leyla şöyle cevapladı: ‘Ben Leyla’yım ama sen Mecnûn değilsin. Onun için sana susmak düşer…” (Mesnevî’den) Ne değildir? Herkese göre değişen, varlığı kesin olmayan hisler ve inançlar değil. İndî / […]

Sanat / Eğlence / Entertainment / الفنون »

By on Oca 20, 2014 in ahlak, Derin Lügat, Güzellik, Sanat, vicdan | 2 Comments

Ne değildir? Sanat eğlence değildir. Sanat İnsan’a bilim, tarih ve felsefe yoluyla keşfedemeyeceği dünyaların kapısını açar: “Günümüz insanı zannediyor ki bilginler bize öğretirler, şairler ve müzisyenler de bizi eğlendirirler. Sanatçıların onlara birşeyler öğretebilecekleri akıllarına gelmiyor bile!” (Ludwig Wittgenstein, Karışık Saptamalar) Kuzey Atlantik kültürü fayda odaklı olduğu için Sanat’ı da sıkıp suyunu çıkarmış ve ürünleştirmiş. Ekoller, ödüller, […]

Mutluluk / Tatmin / Bonheur /Satisfaction / سعادة »

By on Kas 12, 2013 in Derin Lügat, İnsan, Mutluluk | 10 Comments

Lisanı uzun müddettir bozuk olan Batı insanı mutluluk ve tatmin gibi çok  farklı iki kavrama aynı isimleri veriyor, kafalar karışık: İngilizler “welfare, happiness,  satisfaction…”, Fransızlar “bonheur, bien être, satisfaction…” Almanlar “Wohlfahrt, Glück, Zufriedenheit” kelimeleri arasındaki farkları göremiyorlar. Bu kelimelerle sosyoloji yaptıkları için kendi toplumlarını anlamıyorlar. Bu kelimelerle siyaset yaptıkları için demokrasi denen ateşkes rejimine mahkûmlar. Bu gidişle daha […]

Güzellik / Cazibe / Attraction / Sex Appeal / الجمال »

By on Kas 8, 2013 in Derin Lügat, Güzellik | 9 Comments

Ne değildir? Rönesans’tan bu yana lisanı bozulan Batı insanı güzel ile cazip arasındaki farkı bilemiyor. Meselâ Sigmund Freud 1930’da yazdığı “Unbehagen in der Kultur – Mutsuzluk Kültürü” isimli kitapta şunları söyleyebilmiştir: “… Güzellikten zevk almanın garip, hafifçe zehirleyici bir duygu niteliği vardır. Güzelliğin görünür bir kullanımı yoktur; onun için belirgin bir kültürel gereklilik de yoktur. […]

« Previous Posts
Next Posts »