RSS Feed for EkonomiCategory: Ekonomi

Apple’ın yeni stratejisi: Müşterinin etinden, sütünden, derisinden ve kemiklerinden… »

Bahsi geçen istatistik ve görseller ile birlikte okumak için silsile bu sayfada. 2007’de ilk iPhone’un satışa çıkmasından beri Apple markası bilgisayardan çok telefonlarıyla biliniyor. Yılda 200 milyon iPhone’a karşılık 20 milyon Mac satılıyor yani 10 kat! Peki dünyada kişisel bilgisayar pazarı ne durumda? İşletim sistemlerine bakarsak Microsoft Windows %91 iken Apple Machintosh sadece %5! Her […]

Alüminyum neden önemli? Sorunlar ve çözümler… »

Demir ve bakır ile mukayese edilemeyecek kadar genç bir metal; saflaştırılması 1800’lerin başı. Uçak gövdesi, diş macunu tüpü, inşaat, gıda, diş dolgusu… Alüminyum her yerde. 2014’te 300 milyon tondan fazla boksit cevheri üretilmiş. Saflaştırmadan sonra elde kalan 50 milyon ton alüminyum. Elektroliz yoluyla endüstriyel saflaştırmanın yaygınlaşması 1880’lerde başlamış. 10 sene içinde arıtma malieti 20’ye bölünmüş. […]

Konteyner ve küreselleşen ticaret »

12 metre uzunluğunda, “konteyner” denen metal kutularla yüklü gemilere dikkatle bakın. Kapitalizmin genetik yapısını göreceksiniz. Neden? Yük gemilerini, tren ve kamyonları standartlaştıran bu kutulardan evvel ticaret çok daha yavaş dönüyordu. Bir geminin boşaltılması günler sürüyordu ama bir çok hamal için de rızık kapısıydı tabi. Ticaretin hızlanması, sermayenin daha hızlı birikmesini sağladı. Biz konteyner konuşuyoruz ama […]

Ekonomi iyi giderken işsizlik artar mı? »

Dolara karşı değer kaybeden TL, ihracatçıların işini kolaylaştırdı. Bu etkinin endüstriyel yatırımlara yaradığını söyleyen yabancı kaynaklar var. Peki yeni fabrikaların açılması her zaman yeni iş imkânı demek midir? Ekonomik büyüme bir makro göstergedir. Büyüme iyidir. Her kesim büyümeden istifade edemez ama en azından “zayıflar” küçülmeden gelecek zararı görmemiş olur. Ama ihracattaki bir artış her zaman […]

High-Frequency Trading: Riskler, ahlâkî, hukukî ve siyasî veçheleri… »

High-frequency trading (HFT) ne kadar hızlı? Kaza riski nedir? Savaş, darbe ve terör amacıyla kullanılabilir mi? Saniyede yüzbinlerce finansal operasyon yapabilen bilgisayarlar; meselenin ahlâkî, hukukî ve siyasî veçheleri… Hisse senedi, hammadde veya diğer aktiflerin alış-satış fiyatlarında en ufak bir fark meydana geldiği zaman insanlardan çok daha hızlı “al-sat” emri veren yazılımlar var. Bunlara bazen “robot” […]

Topraklarımızı gasp etmekisteyen şirketleri yakından tanıyalım: Glencore »

Hükümet asker ve polise çevrecileri öldürme izni vermiş. Bölgede bakır ve çinko madeni işleten şirketin paralı askerleri toprağını satmak istemeyen köylülere ateş açıyor; ölü ve yaralılar var… Distopik bir Hollywood filmi değil Peru’daki Alto Huarca yerlilerinin günlük hayatı… Bakır, çinko, petrol, buğday, kömür, kalay, şeker,pamuk… Dünyada aklınıza gelebilecek ne kadar hammadde varsa hepsi tek bir […]

Ekmek ile hükümet devrilir mi? »

Tankla yapılan darbe girişimlerine alıştık; ekmek ile darbe sipariş edilecek günler yaklaşıyor. Bu yüzden gıda konusundaki usülsüzlüklerin, stokçuluğun her zamankinden daha çok konuşulması ve denetlenmesi gerek. 2000-20014 arasında FAO dünya gıda fiyatları indeksi %123 arttı. Dünyada garip işler dönerken Türkiye gıda mafyasını eleştirmeyi yasaklayan bir kanun çıkarıyor. Oysa en çok gıda konuşmak gereken günlerdeyiz. Yediklerimizin […]

Doğal kaynaklar gerçekten tükeniyor mu? Nüfus kontrolüne gerek var mı? »

Su krizi, gıda krizi, salgın hastalıklar… Hemen her gün bir “uzmancık” çıkıp dünyada herkese yetecek gıda ve su olmadığını söylüyor. Diğer yandan dünya nüfusunu azaltma komploları duyuyoruz: Savaşlar, hastalıklar… Nedir bu meselenin aslı? 2000 yıl önce 100 milyon insandık yeryüzünde. 1800’lerin ilk yarısında ilk defa milyar sınırını geçtik. Neden 1800? Endüstriyel tarım ile artan verim? […]

Alman Mucizesi… Örnek alınacak bir başarı mı yoksa bir şehir efsanesi mi? »

Her tembel sınıfın çalışkan bir öğrencisi, her krizin örnek alınacak bir “mucize” ülkesi vardır. 1970 petrol krizinde “Japon mucizesi” herkese parmak ısırttı. “Boom Izanagi” denen bu dönemde, Kasım 1965 – Temmuz 1970 arasındaki 57 ay boyunca Japon ekonomisi ortalama% 11,5 oranında büyüdü. Tabi “uzman” ekonomistler ekonomiden anlamadıkları için başarının sebeplerini çalışkanlığa, özveriye, geleneklere, Japon yönetim […]

Harvard Üniversitesi’nden iki ünlü ekonomist neden yalan söyledi? »

Siyasî meselelerin hemen hepsinin ekonomik boyutu var. Terör işsizlikten beslenebilir meselâ. Ülke ekonomisini iyi götüren bir iktidar başka konularda yetersiz olsa bile halktan destek alır. Peki ekonomistlerin bilimsel teorilerine, istatistiklerine güvenebilir miyiz? 2008 krizinde Harvard Üniversitesi’nden iki ünlü isim, K. Rogoff ve C. Reinhart bir makale yayınladılar. Üstelik dünyanın en güvenilir ekonomik yayınlarından birinde: The […]