RSS Feed for EkonomiCategory: Ekonomi

Tarihsel Kapitalizm / Immanuel Wallerstein »

Kapitalizm her şeyden evvel tarihî ve içtimaî bir oluşumdur. Kapitalizmin temelini, işleyişini ya da cari gelişimini anlamak için, var olan gerçekliğine bakmamız gerekir. Kuşkusuz, bu gerçekliği bir dizi soyut önermeyle özetlemeye girişebiliriz, ancak, bu gibi soyutlamaları gerçekliğin değerlendirilmesinde ve sınıflandırılmasında kullanmak aptallık olur. Bu nedenle, böyle yapmak yerine, kapitalizmin pratikte fiilen nasıl olduğunu, sistem olarak nasıl işlediğini, […]

Milletlerin Zenginliği / Adam Smith »

Emeğin Üretici Güçlerini Geliştiren Nedenler İle Emek Ürününün Türlü Halk Tabakaları Arasındaki Doğal Dağılışının Bağlı Olduğu Düzen Üzerine  Bölüm I – İşbölümü Üzerine Emeğin üretici güçlerindeki en büyük gelişmenin ve bir yerde, emeğin yönetiminde ya da kullanılmasında gösterilen ustalığın, el yatkınlığının ve kavrayışın çoğu, anlaşılan, işbölümünden ileri gelmiştir.  İşbölümünün, topluluğun genel çalışması üzerindeki etkileri, belirli birkaç sanayi mamulü […]

Petro-dolar Aforizmaları »

Petrol sıradan bir emtia olmadığı gibi Amerikan doları da sıradan bir para birimi değildir. Petrol ticaretinin dolarla yapılması bu paranın değerini yapay olarak yükseltir. ABD’nin bütün zayıflıklarına rağmen petrolün dolar cinsinden fiyatlanması, doların rezerv para olmasının en güçlü dayanağıdır. Dolar dışında bir parayla veya takasla petrol ticareti yapmaya kalkan ülkeler “terörist” ilân edilir; darbe ve […]

Ekonomik Kriz Aforizmaları »

2008’de baş gösteren ekonomik kriz dünyayı kalıcı olarak değiştirdi. Bankaların gücü ve ulus-devletlerin çaresizliği teyid edildi. 2008 krizi “uzmanlar” tarafından doğal bir felâket gibi gösterildi ama gerçekte bu bur adalet krizidir. Bankalar 2008’den itibaren resmen hukuk üstüdür. Ulus-devletler ulusal sınırları aşan finansal güçleri kontrol edemiyorlar. Tam tersi, bankalar devleti kontrol ediyor. Atina’da, Roma’da, Brüksel’de, Madrid’de […]

Devletlerin dostu ya da düşmanı yoktur, çıkarları vardır »

… Ekonomi ve enerji kaynaklı uluslararası çatışmalar üzerine kitap okumak için …

Şüpheci Denemeler / Bertrand Russell »

“… Faydacılık, nihai felsefi gerçeği içermese de bazı önemli meziyetlere sahiptir. Birincisi bizim ulaşabileceğimiz gerçeğin yalnızca insani gerçek olduğunu; bu gerçeğin de, insani olan her şeyde olduğu gibi yanılınabilir ve değişebilir olduğunu görmesidir. İnsana özgü olanlarının dışında kalan olaylar gerçek değil, gerçek-olgulardır (belirli türlerden). Gerçeklik inançlara özgü bir özelliktir, inançlar da psikolojik olaylardır. Bundan başka, […]

Şüpheci Denemeler / Bertrand Russell »

“… Makineler ve Duygular Makineler mi duyguları, yoksa duygular mı makineleri yok edecek? Bu soru uzun zaman önce Samuel Butler tarafından Erewhon’da ortaya atılmış ve makine imparatorluğunun büyümesiyle de gittikçe daha güncel bir hal almıştır. İlk bakışta, makineler ile duygular arasında neden bir karşıtlık olması gerektiği sorusunun yanıtı açık değildir. Her normal erkek çocuk makinelere bayılır; […]

Büyük Dönüşüm / Karl Polanyi »

“… Alış-veriş ve piyasa, sadece ve sadece ekonomik amaçlara hizmet etmek üzere, bu amaçlarla sınırlı bir varlığa sahiptirler. Dolayısıyla, ekonomik faaliyetlerin tamamının piyasa tarafından alış-verişilkesi doğrultusunda yönlendirilmesi demek, insanın maddi varoluşunun temellerinin toplumsal olmayan, toplumsal olandan kopuk bir mekanizmaya teslim edilmesi anlamına gelir. Bu şekilde ekonomi, sadece toplumun bütününden kopmakla kalmaz, zamanla o bütüne hakim […]

Büyük Dönüşüm / Karl Polanyi »

“… Piyasa sistemi, ekonomik faaliyetin tamamının toplum kontrolünden kurtulup kendi kurallarına göre işleyen piyasalarca yönlendirildiği bir sistemdir. Bu, insan doğasıyla bağdaşması imkansız bir sistemdir ve toplumsal yapıyı parçalamadan uzun süre varolamaz […] Kişisel çıkarlarını maksimize etmeye uğraşan anonim bireylerin birbirleriyle kalıcı olmayan ilişkilerini tanımlayan bu davranış biçiminin, tarih ve toplum üstü bir varlık olarak insanı […]

Devlete Karşı Toplum / Pierre Clastres »

“… İlkel toplum insanı için üretim, tam tamına karşılanması gereken ihtiyaçlarla örülen, sınırlanan bir etkinliktir, yani burada esas olan, yaşamsal ihtiyaçların karşılanmasıdır: Üretim, harcanan enerji stokunu yerine koymaya yöneliktir. Başka bir deyişle, toplumun şenlikler için ihtiyaç duyduğu miktar dahil olmak üzere, bu stoku yeniden üretmek için gerekli zamanı yaratan ve belirleyen, doğayla eş anlamlı düşünülmesi […]