Category: EpistemolojiBy my on May 5, 2015 in Akıl, Derin Lügat, Epistemoloji, İman | 5 Comments
Ne değildir? Yanılgı şurada: Maddeyi biliyoruz, mânâya inanıyoruz. Beyin / akıl / zekâ biliyor, kalp iman ediyor. Bilim bilgi veriyor; din ise iman istiyor. Güya bilmek ve inanmak iki farklı fiil, iki farklı sahanın eylemi, organları bile farklı. Peki “biliyorum” derken gerçekte bir inancı kastetmiyor muyuz? Ya “inanıyorum” derken bir bilgi değil mi söz konusu olan? […]
By Berivan K. on Nis 26, 2015 in Bilim, bilimcilik, Epistemoloji, Kitap Alıntısı, Pozitivizm | 0 Comments
“… Meselâ bir şeyin hareketinin onun ağırlığını etkilemeyeceğine inanılıyordu – bu keşfedilmişti -. Eğer bir topacı döndürür ve tartarsanız ve sonra onu durdurduğunuzda tartarsanız, aynı ağırlıkta olduğunu görürsünüz. Bu bir gözlemin sonucudur. Fakat bir şeyi, ondalık basamakların çok küçük bölümlerinde, milyarda bir bölümlerinde tartamazsınız. Biz şimdi biliyoruz ki, dönmekte olan bir topaç, durmakta olan bir topaçtan milyar […]
By my on Kas 18, 2014 in Akıl, Derin Lügat, Epistemoloji | 5 Comments
Hayat yaşanır. Ama hatıraların dikiz aynasından geriye baktığımızda yaşadıklarımız ve yaşamadıklarımız bir labirente benzer. Bir sürü pişmanlıklar, keşke’ler, iyiki’ler… Oysa hayat yaşanır, görünmez. Bu yüzden mekânsal hayat tasavvurları Hakikat’i ıskalamaya mahkûm. Yaşamadığımız hayatların, seçmediğimiz seçeneklerin bizim dışımızda bir yerlerde (bizden evvel ve ahir) var olduğunu vehmederiz. Bu vehim büyük ölçüde illiyet bağları ve ağlarından kaynaklanıyor. […]
By my on Haz 1, 2014 in Bilim, bilimcilik, Epistemoloji, Kitap Sohbeti, Niteliksiz Adam, Pozitivizm | 0 Comments
“… Senin benliğinin hakikati, nasıl bu beden olur? Düşünürsen bilirsin ki, bugünkü vücudunun hücreleri, çocukluk zamanındaki hücreler değildir. Onların hepsi zamanla ortadan kalkmış, alınan gıdalardan yerlerine yenileri gelmiştir. O hâlde beden, aynı durumda kalmıyor, halbuki sen hep aynısın. Bu sebepten senin benliğin bedeninle değildir. Beden yok olursa olsun, sen her zamanki gibi zâtınla yaşarsın […]
By my on May 10, 2014 in bilimcilik, Epistemoloji, Niteliksiz Adam, Pozitivizm | 2 Comments
“… İnanç, aşk, masumiyet ve iyiliğin kaybedilmesi yüzünden Avrupa medeniyetinin çökeceğini söyleyenlerin hepsi okulda kötü birer matematikçiydi. Sırf bu yüzden, mezun olduklarında zannettiler ki pozitif bilimlerin anası, tekniğin büyük annesi olan matematik aynı zamanda zehirli gazları ve savaş pilotlarını tetikleyen zihniyetin de atasıdır …” (Niteliksiz Adam, Cilt I, Bölüm 46) Robert Musil’e göre roman da […]
By Aisha Benghazi on May 7, 2014 in ahlak, Bilim, bilimcilik, Epistemoloji | 0 Comments
. … Bu konuda okumak için… Bir pozitivizm eleştirisi Hayatta en kötü mürşit ilim ve fen olmasın sakın? Eğer Atatürk bir kaç yıl daha yaşasaydı o meşhur sözünü geri alır mıydı acaba?… Ateşi keşfetmeden önceki insanlık ile bugünkü “uygarlığımızı” karşılaştırdığımızda hiç yol almadığımız söylenebilir. Bundan 200 bin yıl öncekomşusunun yiyeceğini çalmak için başına taşla vuran neandertal insani […]
By my on Ara 26, 2013 in Epistemoloji, Kitap Sohbeti, Psikanaliz, Sigmund Freud, Uygar(?) Batı | 0 Comments
Freud okurken insanı en çok şaşırtan şey her taşın altından çıkan cinsellik ve ölüm. Daha doğrusu Freud’un baktığı her yerde bunları görmesi, vehmettiği her mevhumu bunlara bağlaması. İnsan sık sık durup “yaw ne alakası var? Takmış mı bu adam?” diye soruyor kendi kendine. Aslında dikkatli bir okuyucu bu kelimelerin mânâsının Freud’un kaleminde genişlediğini fark edebilir. […]
By my on May 13, 2013 in Bilim, bilimcilik, Epistemoloji, Kitap Alıntısı, Pozitivizm | 0 Comments
” […] şu hâlde ölçüme tâbi’ tutulamayan veyâ kendisi değilse bile etkileri de gözlenemeyen veyâ ölçülemeyen, Tabîat ilimlerince bilinen olaylara ircâ edilemeyen yâhut da bunlarla objektif bir biçimde ilgisi-ilintisi tesis edilemeyen ve yanlışlanabilmeleri için bir yol-yordam bulunamayan bilgi ve olgular Tabîat ilimlerinin kapsamı dışında kalmaktadırlar. Bu kabil bilgi ve olgulara (eski Yunanca’da Tabîat karşılığı ϕησις […]
By Şivan Taşkıran on Mar 19, 2013 in Bilim, bilimcilik, Epistemoloji, Pozitivizm | 1 Comment
“… Heinz von Föster’e (1911-2002) göre: “Ontoloji âlem’in tabîatını, Epistemoloji de bizim âlem hakkındaki deneyimimizin tabîatını açıklar“. Kimilerine göre de: “Bilgiyi inceleyen Felsefe dalıdır“; ya da “Bildiğinizi sandığınızı gerçekten de bilmekte misiniz?” ve “Bildiğinizi ne yoldan bilmektesiniz?” sorularına cevap arayan bir disiplindir; veyâ: “Bilgi’nin, Gerçek’in, Mantık’ın ve Algılama’nın incelenmesidir“; veyâhut da: “özellikle çeşitli bilgi edinme yollarının sınırları […]
By Alper Gürkan on Şub 23, 2013 in Akıl, Epistemoloji, Medeniyet, Uygar(?) Batı | 8 Comments
İtibar Dergisinde yayımlanmıştır Bugün kendimizi mahkûm hissettiğimiz bir yaşam biçimine sahibiz. Bu hissiyat, bir kuleye kapatılmışlığımızdan geliyor. Duvarlarını kendimizin ördüğü, gün be gün yükselttiğimiz, ince, uzun, kara, kör bir kule… Aşağıda bir yerlerde devâsa ateşlerde pişirilen tuğlaları yukarı taşıyor kimimiz; bazımız, hesap kitap yapıyor, ölçüyor; bazımız da örüyor duvarları. Herkes işini biliyor görünüyor ama […]