RSS Feed for SanatCategory: Sanat

Kaosta düzeni, sanatta Sanatçı’yı görene “İnsan” denir »

… İslâm Sanatı üzerine e-kitap indirmek için… Gözle dinlenen müzik: Tezyin Batı sanatı her hangi bir konuyu “güzel” anlatır. Bir kadın, batan güneş, tabakta duran meyvalar… İslâm sanatının ise konusu Güzellik’tir. Bunun için tezyin, hat, ebru… hatta İslâm mimarîsi dahi soyuttur, mücerred sanattır. Derrida, Burckhardt, Florenski ve Panofski’nin isabetle söylediği gibi Batılı sanatçı doğayı taklid ettiği için, merkezi perspektif ve […]

Müslüman Sanatçı güzel eşyayı değil eşyanın güzelliğini tasvir eder »

“… Dış dünyayı, kendisini hislere sunduğu biçimde, tüm uyumsuzlukları ve arizîlikleriyle tasvir peşine düşmez. Onun dolaylı olarak anlatmak istediği şey eşyanın el a’yanü’sâbitesidir (değişmez cevheri ). Öyle ki bir at kendi türünün belli bir üyesi değil, başlı başına mükemmel bir attır; minyatür sanatının aradığı şey işte bu cinse has niteliktir. Gerçi eşyanın ‘değişmez cevheri, yani […]

İslam’a göre Güzel ve Güzellik »

“… Fârâbî’ ye göre, Türk-İslam düşüncesinin temelinde iki türlü güzellik anlayışı vardır: 1. Varlığı kendi zatından olanın güzelliği. 2. Varlığı kendi zatından olmayanın güzelliği. Birincinin varlığı, varlıkların en üstünü olunca, O’nun güzelliği de bütün güzelliğe sahip olanların güzelliğinin en üstünü olur. Böylece, O’nun güzellik ve ihtişamı, kendi özü ve cevheriyledir. Her varlıktaki güzellik ve ihtişam, […]

Müslüman Sanatçının Farkı Nedir? »

“Sanatkâr, eserini meydana koyan heyecanı tesadüfle bulmamıştır. Bu heyecanı, olduğu gibi isteyerek ve arayarak bulmuştur. Onda sanattan önce gelen bazı şeyler, sanat aşkından önce bulunan bir aşk vardır. Sanatın özü, eşyanın insan tarafından görünüşünden ibaret değildir. O, insan iradesinin derinlerinde ve aşkın hareketinde bulunur.” “Sanat, yoklukla varlık arasında bir gidip gelmedir. Ruh için tahammülü güç […]

Sanat ve sanatçı üzerine »

“ … Bir ağacı kök saldığı yerden ayırıp başka bir yere taşırsanız, ağaç meyve vermez olur. Verse de, kendi yerindeyken vereceği meyve kadar güzel olmaz. Bu, doğanın kanunudur. Bence, ülkemi terk etmiş olsaydım, aynen o ağaç gibi olurdum …”  (عباس کیارستمی / Abbas Kiyarüstemi, 1979 İslam Devrimi’nden sonra İran’ı terk edip batıya giden pek çok sanatçının aksine […]

Güzel olan iyidir, iyi olan gerçektir »

“… Güzellik, İslam geleneğinde, lüks bir kategori değildir ve çirkinliğin bağımsız bir form olmayışı nedeniyle de adeta bir neden-sonuç ilişkisi biçiminde kendiliğinden gerçekleşir. İslam inanışına göre, ‘Allah güzeldir, güzeli sever. Yine, İslam ariflerine göre, ‘herşey güzeldir.’ Çirkinlik de güzeldir. Daha doğrusu, çirkinlik diye nitelenen şey, ya sonuçları ya kendisi veya hakikati bakımından güzeldir. Çünkü varlıkta aslolan […]

Derin Göz kitabı güncellendi »

İnsan gözü daha verimli kullanılabilir mi? Aş, eş ve düşmanı gören Et-Göz’ün yanı sıra Hakikat’i görebilecek bir Derin-Göz açılabilir mi? Sanatçı olmayan insanlar için kestirme bir yol belki de Sanat. Çukurların dibinden dağların zirvesine, Yeryüzü’nden Gökyüzü’ne…Sanat’a bakmak için çeşitli yapıtlardan, ressamlardan istifade ettik: Cézanne, Degas, Morisot, Monet, Pissarro, Sisley, Renoir, Guillaumin, Manet, Caillebotte, Edward Hopper, William Turner,Francisco […]

Sanat sadece sanat değildir »

  Soyut Sanat Müslümanın Yitik Malıdır Afganistan’daki bir medreseyi, Bosna’daki bir camiyi, Hindistan’daki Taj Mahal’i görsel olarak islâmî yapan nedir hiç düşündünüz mü? Anadolu kilimlerini, İran halılarını, Fas’taki gümüş takıları, Endülüs’teki sarayları birleştiren ortak unsur nedir? Müslüman olmayan bir insan bile kolaylıkla“bunlar İslâm sanatıdır” diyebilir. Sanat tarihi konusunda hiç bir bilgisi olmayanlar için de şüpheye yer […]

Modern Sanatın İnsanlıktan Kopması »

İtalyan tenor Luciano Pavarotti talebelerine diyordu ki “Şarkı terbiyeli bir çığlıktır”. Gerçekten de İtalyan aryalarında, halk şarkılarında öne çıkan bir veçhe bu; kibiri yok; yoktan var etme, yaratma iddiasında değil şarkıcı. Varlığı şarkıdan evvel başlamış olan hissiyatın, meselâ sevincin ya da ızdırabın dışa vuran sesi “terbiye” edilmiş. Sesin cilalanması, çığlıktan şarkıya dönüşmesi işitiliyor. Alman ya […]

YAKINDA: Kâmil sanat bakılmaz, okunur »

“… Biz modernler komik insanlarız; resimlere bakarız, kitapları okuruz. Oysa Ortaçağ insanı resimleri okuyabiliyor, hat sanatının zirvesindeki yazılara ise zevkle bakabiliyorlardı. Okumak ile bakmak, göz ile akıl birbirinden koparılmamıştı. Pozitivizm ile dayatılan parçalayıcı zekâ sonradan olmadır, fıtrî değildir. Kendimizle alay eder gibi “Aydınlanma” çağı dedik ama aslında Enlightenment insanlığın en karanlık çağının başıydı. 18ci asırdan […]