Görseller ve grafiklerle birlikte zincir seklinde okumak için…

• Küresel finans sisteminin altyapısı 2. Dünya Harbine kadar ingiliz kontrolündeydi: Sterlin-Altın-Petrol. Bunun ABD kontrolüne geçmesi ve petro-dolar’e evrilmesi için 80 milyon insan öldürüldü. Bugün BRICS ülkeleri yeni bir sistemin temellerini atıyorlar.
• Eski sistem nedir? Bkz. Bu zincir.
• Temmuz 1944’te II. Dünya Savaşı sona ererken Avrupa tamamen harap olmuştu. Savaş borçları astronomikti ve yeniden yapılanma son derece maliyetli olacaktı. Bu bağlamda ABD, Bretton Woods’ta 40 küsür ülkenin temsilcilerini topladı. Amerikalılar, yıpranmamış ekonomilerinden ve yeni büyük güç statülerinden yararlanarak, tamamen doları temel alan yeni bir uluslararası banka ve para sistemini böylece dünyaya dayattı. Bu, Dünya Bankası’nın, IMF’nin ve Bretton Woods sisteminin doğuşudur. Bu şekilde, yeni dünya düzeninin temeli, ekonomik, diplomatik ve askeri bir süper güç olarak ABD’nin yerini sağlamlaştıracaktı.
• BRICS’in kökenleri 2000’li yıllara dayanır. O zamanlar Amerikalılar hemen hemen her alanda egemendi ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan dünya düzeni neredeyse tartışmasızdı. Ancak, küreselleşmenin gelişiyle birlikte gelişmekte olan ülkelerin muazzam ekonomik ağırlığa sahip gerçek devler haline geleceği öngörülüyordu.
• Goldman Sachs’ın 2001’deki dahili notunda, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin ekonomilerinin 2050’de ekonomiye hakim olacağı belirtilmişti. Analist Jim O’Neill, bu grubu “BRIC” olarak adlandırmıştı ve bu terim Wall Street’te hızla tanındı. O devirde, BRIC terimi sadece bir yatırım stratejisini ifade ediyordu. BRIC ülkeleri arasında özel bir bağ yoktu ve hiçbir grup onları Batı’nın rakipleri olarak görmüyordu.
• BRIC(S)’in siyasî bir güç haline gelmesi? Son yıllarda, bazı ülkelerde IMF ve Dünya Bankası’na yönelik sıkıntılar arttı. Bu kurumlar, Amerikan bankalarını kayırmak ve devletleri soymak için kullanılıyor. Dahası, Ukrayna meselesindeki gibi, ABD’ye itiraz eden ülkelere finansal baskı yine bu kurumlar eliyle uygulanıyor. Yakın zamana kadar adeta kutsal kabul edilen bir mülkiyet vardı. Rus varlıkarına el konması, ABD ile derdi olan bütün ülkeleri korkuttu.

Read the rest

Görseller ve haritalarla birlikte, zincir halinde okumak için…

• Ukrayna’ya söz verilen, ZAFER İÇİN ELZEM OLAN UÇAKLAR ve TANKLAR Avrupa ve Amerika’nın stoklarında var mı? Rusya ele geçirdiği topraklarla yetinir mi yoksa Odesa da hedefte mi? Birlikte cevap arayalım…
• Ukrayna’da kış şartlarında, kar ve çamur altında savaşmanın zorluğunu gördük. Batı ülkeleri Ukrayna’ya tam destek sözü verdi; Zelensky “bütün topraklarımızı geri alacağız” dedi ve herkes güzel havalarda mayıstan itibaren başlayacak bir karşı saldırıyı beklemeye başladı. Ama…
• “Rasputitsa” denen çamur mevsimi geri gelmeden Donbas ve Kırım’ın Rus işgalinden kurtarılması, Ukrayna ordusunun 1000 kilometrelik bir yay üzerinde, her noktada 150 km ilerlemesi ve Rus ordusunun %80’ini yok etmesi anlamına geliyor. Mümkün mü?
• Karşı saldırı, sıradan bir kavram değil. Savaş teorisinde özel yeri olan, sınırları, gerekli imkânları ve hedefleri belli bir saldırı şekli. Nedir?

Read the rest

Görsellerle birlikte, zincir olarak okumak için…

• Kanada denince herkesin aklına cennet gibi bir ülke gelir. “Amerika’daki avantajlar artı sağlık sigortası” der bilenler. Bu yüzden uzun yıllardır yoğun biçimde dış göç alır bu ülke. Fakat işler fena bozuldu. Nedir?
• Bugün Kanada’ya gitseniz şok olabilirsiniz. Evsizler, daha önce hiç evsizlik görmemiş küçük şehirler de dahil olmak üzere, tüm parkları kaplayan çadırlarda uyuyan insanlar. Toronto metrosundaki rastgele saldırılar yüzünden insanlar toplu taşımayı kullanmaktan korkuyor.
• Kanada’da Sağlık Sistemi çöküyor. Acil servisler hafta sonları kapılarını kapatıyor. İnsanlar ölümcül hastalıklarının tedavisi için aylarca hatta yıllarca bekliyor.
• Büyük bir uyuşturucu bağımlılığı krizinin ülkenin ortalama ömür beklentisini düşürdü; Kanadalılar daha kısa yaşıyor artık…
• Kanada, yüz ölçümü bakımından dünyanın en büyük ikinci devleti ancak 40 milyon nüfusla nispeten küçük bir nüfusa sahip. kurulduğu yıllarda kereste ve kürk ihraç eden Kanada bugün petrol ve elektrik satıyor. Ekonomisi her zaman doğal kaynaklarla desteklendi.
• Kanada daima Amerikan ekonomisinin gölgesinde büyüdü. Fakat artık bir şeyler ters gidiyor. OECD ülkeleri içinde gelecek 30 yılda en yavaş büyüyecek olan ülke yine Kanada.

Read the rest

Görseller ve haritalarla birlikte, zincir olarak okumak için…

• Tayvan Savaşı zannedilenden daha erken çıkabilir:
  • Çin neden Tayvan için acele ediyor?
  • ABD neden bu savaşın başlamasını istiyor?
  • Tayvan Çin ordusuna ne kadar direnebilir?
  • Çin’in zaferi veya yenilgisi dünyayı nasıl etkiler?
• Çin’in kuzeyinde; gerçek boyutlarda, bire bir ölçekte bir şehir maketi var. Çinli askerlerin 9 senedir işgal talimi yaptıkları bu bina Tayvan’ın başkenti Taipei’deki başkanlık sarayı!
• Birkaç ay önce Amerikalı general Mike Minihan ekibine söyle bir mesaj gönderdi: “Umarım yanılıyorumdur. Sezgilerime göre 2025’te savaşacağız….”. Bu fikre delil olarak da Tayvan ve ABD seçimlerinin tarihlerini işaret ediyor ve Çin’in sa3ldırması için ideal bir dönem olduğunu iddia ediyor.
• Geçen sene bir başka Amerikalı general, Gilday 2022 veya 2023’te bir Çin saldırısının göz ardı edilemeyeceğini yazmıştı.
• Peki Amerikalı generallerin bu tahminleri masum ve tarafsız mı? Elbette değil Amerikalılar bir yerde savaş çıkmasını istedikleri zaman o bölgede savaş çıkmasından endişe ettiklerini söylerler. Bu endişelerini generaller ve senatörler vasıtasıyla yayarlar. Yani bir algı operasyonu yaparak o bölgedeki halkın savaş fikrini kabul etmesini sağlarlar. Arkasından da bölgedeki ülkelere silah yığarak aralarındaki güven ilişkisinin bozulması için uğraşırlar.
• Bu tespiti bir paranoya yahut komplo teorisi gibi görmeyin. ABD’nin ilân ettiği dış politika sabitidir. Eisenhower’ın dış işleri bakanı J.F. Dulles’in ifade ettiği gibi: “…Mesele uçuruma yaklaşıp savaşa girmemek. Uçurumun kenarına gitmekten korkuyorsanız kaybedersiniz…”

Read the rest

Görsellerle birlikte, zincir olarak okumak için…

• Çin Ay’da yeni bir mineral buldu. Bu mineral sayesinde bugün hayal bile edilemeyen güçte motorlar … ve tabi silahlar yapılabilir. Bu mineral dünyadaki güç dengelerini değiştirebilir. Hatta uzayda yapılacak yeni bir jeopolitik mücadeleyi başlatabilir…
• Pekin 2020’de uydumuz Ay’a Chang’e-5’i göndermiş ve bol bol örnek toplamıştı.
• Çin’in numunesi volkanik faaliyet alanı olduğu düşünülen bir alanda yüzeyin yaklaşık 6,5 metre altından toplandı.
• Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) ve Çin Atom Enerjisi Kurumu’ndan (CAEA) yapılan ortak bir duyuru, örnekleri “ay bazalt parçacıklarında bulunan sütunlu kristaller şeklinde bir fosfat minerali” olarak nitelendirdi.
• Söz konus minerale “Changesite-(Y)” ismi verildi. Çin mitolojisinde ay tanrıçası olan Chang’e ve misyonun isminden ilhamla…
• Dünyada gözlemlenmemiş mineraller daha önce ABD ve Rusya tarafından Ay’da bulunmuştu. Changesite–(Y) 6cı ve bu keşifleri denetleyen kuruluştan* onay almışlar. (*Uluslararası Mineraloji Birliği’nin Yeni Mineraller, Adlandırma ve Sınıflandırma Komisyonu)
• Gelelim meselenin jeopolitik boyutuna: Petrol, gaz ve uranyum için dünyada savaştığımız gibi uzayda bulunan kıymetli madenler içinde savaşacak mıyız?

Read the rest

Görseller, grafik ve haritalar ile zincir olarak okumak için…

• Alman otomotiv endüstrisi kuruluşundan bu yana görülen en büyük krizle karşı karşıya. Sadece sektör değil bütün Alman ekonomisi için büyük bir sorun…
• 2023’ün ilk yarısında yerel otomotiv endüstrisinin amiral gemisi markaları Volkswagen, Audi, BMW ve Mercedes-Benz, dört yıl önceki aynı döneme (2019’a) göre yarım milyon daha az otomobil üretti. Üretim kaybı %20!
• Daha da kötüsü, Alman otomobil üreticileri geleceğin şekillendirildiği yerlerde rakiplerine zemin veriyor ve yabancı elektrikli otomobil üreticilerine karşı pazar kaybediyor. Alman otomotiv endüstrisi on yıllardır yaşamadığı bir gerileme eğrisi üzerinde.
• Almanlar bu kavgadan galip çıkamazsa, etkileri sadece Alman ekonomisi tarafından değil, tüm Avrupa tarafından hissedilecek. Müşteri eksikliği nedeniyle Volkswagen bu yaz üretimi kısmak zorunda kaldı. Bu arada Mercedes’in lüks elektrikli otomobilleri, en kritik pazar olan Çin’de pay kaybediyor.
• Audi ise yeni nesil elektrikli araçlar için tasarladığı kendi e-platformunu geliştiremiyor. Bu nedenle Çinli şirketleri işbirliği yapmaya davet ediyor. Aynı zamanda Tesla, Alman pazarından pay alıyor. Elon Musk, 2023’ün ilk çeyreğinde Almanya’daki müşterilerine 20.000’den fazla elektrikli otomobil sattı.

Read the rest

• Türkiye’de bitmeyen ekonomi geyiği: “… Dolar düştü Yaşasın Erdoğan; dolar çıktı kahrolsun AKéPé! …”
  Oysa böyle bir dünya yok; gerçek hayat, gerçek ekonomi bu değil. Ya nedir?
• Dolar/TL gerçekten refah seviyesini gösterir mi? Bu grafiğe dikkatle bakalım: ABD’ye göre fiyat seviyesi ve kişi başına düşen GSYİH, 2020.
  Dikey eksen: Satın alma gücü paritesi (PPP) dönüştürme faktörlerinin piyasa döviz kurlarına fiyat düzeyi oranı.
  Yatay eksen: Kişi başına düşen GSYİH’yı ‘uluslararası dolar’ cinsinden gösteriyor. Yani fiyat farkları için düzeltme yapıldıktan sonra kişi başına milli gelir.

• Dinamik, üretim ve ihracat odaklı ülkeler için “zayıf” dövizin bir kaza değil tercih olduğu aşikar. Neden böyle?

Read the rest

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 1

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 2

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 3

Dersim 38 Tanığı Mehmet Ali Çavuş anlatıyor

… Bu konuda e-kitap okumak için…

 Alevilik, Ortak Acılardan Bir Kimlik

Aleviler ızdıraplarda, geçmişin acılarında buluşuyorlar. Dersim, Madımak… Bu isimler anıldığında kırmızı bir düğmeye basılmış gibi bütün farklı Alevilik-LER birleşiyor ve bir tepki geliyor. Hızlı, öngörülebilir ve manipülasyona açık bir tepki bu. Ortada geç-ME-miş bir geçmiş var. Kıymetli yazarımız Cemile Bayraktar’ın dediği gibi “yüzleşilmediği müddetçe de geçmeyecek bu geçmiş” , çıkarılmayı bekleyen bir diken gibi acı vermeye devam edecek.

Diğer yandan çok sayıda Alevi kendi atalarına, dedelerine, manevî önderlerine en büyük acıları reva görmüş olanlara büyük bir sadakat ile bağlılar. Yani Kemalistlere ve CHP’ye. Yakın tarihi sorgulamak şöyle dursun ibadethanelerini Atatürk resimleriyle donatıyorlar. Ortak acıların ve siyasî tercihlerin dışında Alevileri birleştirecek bir inanç, bir kültür yok mu? Acaba Aleviler Stockholm sendromundan kurtulabilecekler mi? Elinizdeki kitap bunları sorguluyor. Buradan indirebilirsiniz.

Twitter’da görseller, harita ve grafiklerle birlikte okumak için…

• Nükleer riskler ve geri çevrilemez neticeleri… Putin Ukrayna’da taktik nükleer silah kullanacak mı? Rusya açısından ne getirir ve ne götürür? NATO ve Pekin’in cevabı ne olur? Neden?
• Ruslar Karadeniz’de amiral gemisi Moskva’yı, Ukrayna’nın doğusundaki Harkiv bölgesini ve Nihayet Kırım’daki Kerç Köprüsü’nün yarısını kaybettiler. Daha beteri…
  Daha beteri itibarlarını yani düşmana verdikleri korkuyu, dosta verdikleri güveni kaybettiler. Rus devleti ve Putin ise Rus halkı nezdindeki itimadı yakıyor.
• Putin’i Ukrayna bataklığından kurtaracak onurlu bir çıkış görünüşte yok. Kısa vadede pazarlık yolu kapalı; %50-%50 bir çözüm imkânsız. Zira Batı ülkeleri giderek daha uzun menzilli silahlar vermeye devam ederek Ukrayna’nın topraklarını geri almasını kolaylaştırıyor.
  köşeye sıkışmış bir Rusya’nın kendisi ile beraber dünyayı da yakmak isteyeceği korkusu akıllarda. Zaten Putin de bu korkuyu besleyecek şekilde “şaka yapmıyorum; Rusya tehlikeye girerse nükleer silah kullanırız” demişti.

Read the rest

• “The Village” filmi, yönetmen M. Night Shyamalan’ın kaleminden çıkmış bir gerilim-drama türünde ve 2004 yılında gösterime girmiştir. Shyamalan, filmin senaryosunu yazarken, toplumsal yapının sorgulanması, insan psikolojisinin incelenmesi ve felsefi konuların ele alınması gibi birçok konuya değinmiştir.
• Film, modern dünyadan uzakta, kapalı bir toplulukta yaşayan insanları merkezine alır. Bu topluluk, geçmişte yaşadıkları kötü olaylar nedeniyle modern dünyadan kaçmış ve kendilerine özgü bir yaşam biçimi benimsemiştir. Toplulukta, özellikle de gençler arasında var olan ve kaçınılmaz bir şekilde dışarıya açılmayı gerektiren merak, filmin temel konularından biridir.
• Filmin karakterleri, toplumun sınırları ve kuralları tarafından belirlenmiştir. Toplulukta herkesin kendi rolü vardır ve bu rolleri değiştirmek ya da dışarı çıkmak yasaklanmıştır. Bu sınırlamalar, filmin ilerleyen sürecinde karakterlerin yaşadıkları çatışmaların da kaynağıdır. “The Village”da, insan doğasının, kuralların ve toplumun bireyler üzerindeki etkisi sorgulanır.

Read the rest