Görseller, grafik ve haritalar ile zincir olarak okumak için…

• Alman otomotiv endüstrisi kuruluşundan bu yana görülen en büyük krizle karşı karşıya. Sadece sektör değil bütün Alman ekonomisi için büyük bir sorun…
• 2023’ün ilk yarısında yerel otomotiv endüstrisinin amiral gemisi markaları Volkswagen, Audi, BMW ve Mercedes-Benz, dört yıl önceki aynı döneme (2019’a) göre yarım milyon daha az otomobil üretti. Üretim kaybı %20!
• Daha da kötüsü, Alman otomobil üreticileri geleceğin şekillendirildiği yerlerde rakiplerine zemin veriyor ve yabancı elektrikli otomobil üreticilerine karşı pazar kaybediyor. Alman otomotiv endüstrisi on yıllardır yaşamadığı bir gerileme eğrisi üzerinde.
• Almanlar bu kavgadan galip çıkamazsa, etkileri sadece Alman ekonomisi tarafından değil, tüm Avrupa tarafından hissedilecek. Müşteri eksikliği nedeniyle Volkswagen bu yaz üretimi kısmak zorunda kaldı. Bu arada Mercedes’in lüks elektrikli otomobilleri, en kritik pazar olan Çin’de pay kaybediyor.
• Audi ise yeni nesil elektrikli araçlar için tasarladığı kendi e-platformunu geliştiremiyor. Bu nedenle Çinli şirketleri işbirliği yapmaya davet ediyor. Aynı zamanda Tesla, Alman pazarından pay alıyor. Elon Musk, 2023’ün ilk çeyreğinde Almanya’daki müşterilerine 20.000’den fazla elektrikli otomobil sattı.

Read the rest

• Türkiye’de bitmeyen ekonomi geyiği: “… Dolar düştü Yaşasın Erdoğan; dolar çıktı kahrolsun AKéPé! …”
  Oysa böyle bir dünya yok; gerçek hayat, gerçek ekonomi bu değil. Ya nedir?
• Dolar/TL gerçekten refah seviyesini gösterir mi? Bu grafiğe dikkatle bakalım: ABD’ye göre fiyat seviyesi ve kişi başına düşen GSYİH, 2020.
  Dikey eksen: Satın alma gücü paritesi (PPP) dönüştürme faktörlerinin piyasa döviz kurlarına fiyat düzeyi oranı.
  Yatay eksen: Kişi başına düşen GSYİH’yı ‘uluslararası dolar’ cinsinden gösteriyor. Yani fiyat farkları için düzeltme yapıldıktan sonra kişi başına milli gelir.

• Dinamik, üretim ve ihracat odaklı ülkeler için “zayıf” dövizin bir kaza değil tercih olduğu aşikar. Neden böyle?

Read the rest

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 1

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 2

1938 Dersim Katliamı Belgeseli – Bölüm 3

Dersim 38 Tanığı Mehmet Ali Çavuş anlatıyor

… Bu konuda e-kitap okumak için…

 Alevilik, Ortak Acılardan Bir Kimlik

Aleviler ızdıraplarda, geçmişin acılarında buluşuyorlar. Dersim, Madımak… Bu isimler anıldığında kırmızı bir düğmeye basılmış gibi bütün farklı Alevilik-LER birleşiyor ve bir tepki geliyor. Hızlı, öngörülebilir ve manipülasyona açık bir tepki bu. Ortada geç-ME-miş bir geçmiş var. Kıymetli yazarımız Cemile Bayraktar’ın dediği gibi “yüzleşilmediği müddetçe de geçmeyecek bu geçmiş” , çıkarılmayı bekleyen bir diken gibi acı vermeye devam edecek.

Diğer yandan çok sayıda Alevi kendi atalarına, dedelerine, manevî önderlerine en büyük acıları reva görmüş olanlara büyük bir sadakat ile bağlılar. Yani Kemalistlere ve CHP’ye. Yakın tarihi sorgulamak şöyle dursun ibadethanelerini Atatürk resimleriyle donatıyorlar. Ortak acıların ve siyasî tercihlerin dışında Alevileri birleştirecek bir inanç, bir kültür yok mu? Acaba Aleviler Stockholm sendromundan kurtulabilecekler mi? Elinizdeki kitap bunları sorguluyor. Buradan indirebilirsiniz.

Twitter’da görseller, harita ve grafiklerle birlikte okumak için…

• Nükleer riskler ve geri çevrilemez neticeleri… Putin Ukrayna’da taktik nükleer silah kullanacak mı? Rusya açısından ne getirir ve ne götürür? NATO ve Pekin’in cevabı ne olur? Neden?
• Ruslar Karadeniz’de amiral gemisi Moskva’yı, Ukrayna’nın doğusundaki Harkiv bölgesini ve Nihayet Kırım’daki Kerç Köprüsü’nün yarısını kaybettiler. Daha beteri…
  Daha beteri itibarlarını yani düşmana verdikleri korkuyu, dosta verdikleri güveni kaybettiler. Rus devleti ve Putin ise Rus halkı nezdindeki itimadı yakıyor.
• Putin’i Ukrayna bataklığından kurtaracak onurlu bir çıkış görünüşte yok. Kısa vadede pazarlık yolu kapalı; %50-%50 bir çözüm imkânsız. Zira Batı ülkeleri giderek daha uzun menzilli silahlar vermeye devam ederek Ukrayna’nın topraklarını geri almasını kolaylaştırıyor.
  köşeye sıkışmış bir Rusya’nın kendisi ile beraber dünyayı da yakmak isteyeceği korkusu akıllarda. Zaten Putin de bu korkuyu besleyecek şekilde “şaka yapmıyorum; Rusya tehlikeye girerse nükleer silah kullanırız” demişti.

Read the rest

• “The Village” filmi, yönetmen M. Night Shyamalan’ın kaleminden çıkmış bir gerilim-drama türünde ve 2004 yılında gösterime girmiştir. Shyamalan, filmin senaryosunu yazarken, toplumsal yapının sorgulanması, insan psikolojisinin incelenmesi ve felsefi konuların ele alınması gibi birçok konuya değinmiştir.
• Film, modern dünyadan uzakta, kapalı bir toplulukta yaşayan insanları merkezine alır. Bu topluluk, geçmişte yaşadıkları kötü olaylar nedeniyle modern dünyadan kaçmış ve kendilerine özgü bir yaşam biçimi benimsemiştir. Toplulukta, özellikle de gençler arasında var olan ve kaçınılmaz bir şekilde dışarıya açılmayı gerektiren merak, filmin temel konularından biridir.
• Filmin karakterleri, toplumun sınırları ve kuralları tarafından belirlenmiştir. Toplulukta herkesin kendi rolü vardır ve bu rolleri değiştirmek ya da dışarı çıkmak yasaklanmıştır. Bu sınırlamalar, filmin ilerleyen sürecinde karakterlerin yaşadıkları çatışmaların da kaynağıdır. “The Village”da, insan doğasının, kuralların ve toplumun bireyler üzerindeki etkisi sorgulanır.

Read the rest

5 Pillar sitesinden otomatik çeviridir. Hata görürseniz yoruma yazarak bildirin; düzeltelim.

Akademisyen Tallha Abdulrazaq, Humza Yousaf ve Sadiq Khan’ın seçimlerinin, İngiltere’deki en üst düzey görevler için etnisitenin artık bir engel olmadığını, ancak inançlı ve pratik bir Müslüman olmanın hala öyle olduğunu kanıtladığını söylüyor.

İngiliz siyasi manzarasını oluşturan karakterlere bakıldığında, ülkenin Hindistan’ın alt kıtasını ve diğer Müslüman dünyası topraklarını sömürdüğü İmparatorluk günlerinden bu yana uzun bir yol kat ettiği varsayılabilir.

Bu varsayım birçok açıdan doğru olacaktır.

Başbakan Rishi Sunak, Hintli Hindu kökenlidir. Londra’nın Belediye Başkanı, Pakistanlı Müslüman kökenli olan Sadiq Khan’dır. Şimdi ise, Punjabi Müslümanlarının torunu olan Humza Yousaf, İskoç Ulusal Partisi’nin liderlik yarışını kazandı ve İskoçya’nın İlk Bakanı olarak göreve başladı.

İngiltere’nin sömürge tarihini göz önünde bulundurursak, bu elbette olağanüstü bir durumdur.

Read the rest

• Haneke’nin Beyaz Kurdele” filmi, insan doğasını ve modern toplumun karmaşıklığını sorgulayan derin felsefi ve psikolojik temalara sahip bir başyapıt. Büyük yönetmen, filmde toplumun, ailelerin ve bireylerin arasındaki ilişkileri, adalet ve sevgiyi ele alırken, seyircileri düşünmeye ve sorgulamaya davet ediyor.
• Filmin başından itibaren, Haneke’nin sinematik anlatımı ve çarpıcı görsel dili, izleyicilerin içine çekiyor. Haneke, filminde insanların en karanlık düşüncelerini ve eylemlerini gösterirken, aynı zamanda insanların içindeki iyilik ve kötülük arasındaki çekişmeleri de işliyor. İnsanların suçluluk duygusu, ahlaki ilkeleri öğrenme ve vicdan gibi temel insani özellikleri, film boyunca önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor.
• “Beyaz Kurdele” ayrıca, modern toplumun kötülük üretme kapasitesine de işaret eder. Haneke, filmde, çocukların yetişkin dünyası ile başa çıkma zorluklarına ve yetişkinlerin de kendi içindeki çelişkilere nasıl kapandığına dikkat çeker. Bu, modern toplumun karmaşık ve çelişkili yapısını vurgular.
• Filmin karakterleri de Haneke’nin eleştirisinin bir parçasıdır. Her bir karakter, kendi içinde farklı psikolojik ve sosyal zorluklarla karşı karşıyadır. Bunların arasında, kendine özgü bir karanlık tarafı olan kasabanın rahibi, otoriter bir baba olan doktor, işçi sınıfı çocuklarına karşı şiddet kullanmaktan çekinmeyen zengin bir aile ve babasının şiddetine maruz kalan bir çocuk bulunmaktadır.

Read the rest

• Fizik biliminin bir dalı olan kuantum mekaniği, atomlar ve atom altı parçacıkların davranışını inceleyen bir teori.
• Bu temel teori, Kâinat’ı anlama şeklimizde bir devrim oldu. Transistörler, lazerler ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) makineleri gibi birçok modern teknoloji de bu sayede geliştirildi.
• Kuantum mekaniği, süperpozisyon ve belirsizlik ilkesi gibi yeni kavramları ihdas etti. Bu kavramlar dünyanın nasıl çalıştığına dair klasik sezgilerimize meydan okudu ve okumaya devam ediyor.

Read the rest

Görsellerle birlikte, twitter zinciri olarak okumak için…

• Muhtemel bir Ukrayna zaferi sürgündeki Kırım Türkleri için büyük bir umut ama… Kırım için 100.000 veya 200.000 insanın öleceğini söylesek abartılı gelir mi size? Tezimizi delillerle savunalım. Kırım iki taraf için neden önemli? Rusya Kırım için taktik nükleer silah kullanır mı? Tarihte Kırım için hangi savaşlar yapıldı? Kaç asker öldü? Kırım’a saldırmanın ve bu yarımadayı savunmanın zorlukları nelerdir?
• Genel durum:
  Washington ve Londra yangına benzin dökmeye devam ediyor:
  1. İngilizler Ukrayna’ya zayıflatılmış uranyum mühimmatı gönderiyor.
  2. Bu mühimmat daha önce Irak’ta kullanıldı ve yol açtığı radyoaktif kirlilik yüzünden binlerce bebek ölü ve sakat doğdu; doğmaya devam ediyor.
  3. Rusya provokasyona cevaben Belarus topraklarına nükleer kapasiteli silahlar yerleştirmeye başladı.
• Peki Rus ve Ukrayna orduları da Kırım’da harp eden eski ordularla aynı zorluklarla karşılaşacaklar mı? gelişen teknolojiler hiçbir şey değiştirmeyecek mi?
• “Her şey Kırım’la başladı; her şey Kırım’la bitecek” Bu sözler Ukrayna cumhurbaşkanı Zelenski’ye ait. (Ağustos 2022). Gerçekten de 2014’te Rus kuvvetlerinin ilk işgal ettiği yer Kırım Yarımadası oldu. Taraflardan biri bu konuda bir ödün verse barışa doğru çok büyük bir adım atılmış olur ama ne Rusya ne de Ukrayna Kırım’dan vazgeçemiyor. Neden?

Read the rest

Görsellerle birlikte, twitter zinciri olarak okumak için…

• Dolar önemini kaybediyor mu, öyleyse neden? Uluslararası ticarette doların asıl payı nedir? azalıyor mu? Dolar rezerv para olarak değer kaybediyor mu? Ülkeler neden büyük miktarda altın alıyor? Bu kopmanın Türkiye için neticeleri ne olur?
• Son yıllarda, tüm dünyada merkez bankaları arasında dedolarizasyon yani Amerikan dolarının terk edilmesine yönelik önemli bir eğilim var. Küresel rezerv para birimi olarak ABD dolarından uzaklaşıyoruz.
  Önce biraz bilgi: ABD doları, 1944 Bretton-Woods dayatmasından beri uluslararası ticarette en yaygın kullanılan para birimidir. 1945 Quincy Paktı yüzünden merkez bankalarının rezerv olarak tutmayı tercih ettiği döviz de yine senelerce dolar oldu. Zira dolar=petrol tedarik garantisi demekti.
• ABD doları, Birinci Dünya Savaşı’ndan nispeten zarar görmeden çıktığı ve ABD’nin savaş zamanı altın akışının önemli bir alıcısı olduğu için 1920’lerden itibaren uluslararası rezerv para birimi olarak İngiliz Sterlini’nin yerini almaya başladı. ABD, İkinci Dünya Savaşı sırasında daha da güçlü bir küresel süper güç olarak ortaya çıktıktan sonra, 1944 tarihli Bretton Woods Anlaşması, savaş sonrası uluslararası para sistemini kurdu ve ABD doları, uluslararası ticaret için dünyanın birincil rezerv para birimi haline geldi ve tek ons başına 35 dolardan altına bağlı savaş sonrası para birimi ihdas oldu.
• Bretton Woods sisteminin kurulmasından sonra uluslararası ticaret aracı olarak ABD doları kullanılmaya başlandı. Amerika Birleşik Devletleri Hazine Bakanlığı da bu yolla SWIFT finansal transferler ağı üzerinde önemli bir denetim uygulamakta ve sonuç olarak, yabancı kuruluşlara ve bireylere yaptırım uygulama gücü ile küresel finansal işlem sistemleri üzerinde büyük bir etkiye sahip.

Read the rest